Türkmenistan Vatandaşlık Kanunun 12. Maddesi, Türkmenistan vatandaşlığına kabul edilebilmek için Kanunun aradığı şartları sıralamaktadır.
Kanun öncelikle, Vatandaşlığa kabul edilmek için başvuracak kişinin 18 yaşını doldurmuş olmasını ve mümeyyiz olmasını şart koşmaktadır. Bu kişilerin yazılı dilekçesine istinaden aşağıdaki şartlarda mevcutsa vatandaşlığa kabul edilebilir.
Kanunun Öngördüğü Şartlar:
- Türkmenistan Anayasasını ve Kanunlarına uymaya ve saygı göstermeyi kabul ederse,
- Türkmenistan Devlet dilini anlaşabilecek derecede konuşabiliyorsa,
- Son 5 (beş) yıl zarfında Türkmenistan sınırlarında daimi ikamet ediyor ise,
- Geçinebileceği gösterir hukuka uygun kaynak var ise
Türkmen hukuku, vatandaşlık için istisnai durumlar haricinde 5 yıllık daimi ikamet şartını aradığı görülmektedir. Kanun eğer, vatandaşlığa başvuran kişi bir senenin devamında toplamda 3 ayı geçmeyecek şekilde yurt dışında bulunduysa, 5 yıllık daimi ikamet şartı için süre hesaplanırken, “daimi” şartının ihlal olmayacağını kabul etmektedir. (m.12/1.4) Ancak Kanunun 34. Maddesi buna istisna getirmektedir.
Yeni Kanunun 12/2 maddesine göre, bazı kişiler için 5 yıllık daimi ikamet şartı aranmayabilir veya bu süre daha kısa şekilde belirlenebilir.
Daimi İkamet Şartı Aranmayan veya Kısaltılan Kişiler:
- Türkmenler ve onların nesilleri (çocukları, torunları ve diğerler)
- Türkmenistan’da yakın akrabası olan ve daimi yaşamak amacıyla gelen eski SSCB vatandaşları
- Türkmenistan’a değerli hizmet eden, ilimde, teknikte, kültürde, sporda yüksek dereceler kazanan veya Türkmenistan’ın menfaatine olan mesleği veya uzmanlığı olan
- Türkmenistan vatandaşlığına eskiden hukuku olan kişiler
- Kaçaklar
- Türkmenistan’ın kanunu veya uluslararası sözleşmeler uyarınca mültecilik verilen kişiler
- Türkmenistan’ın sınırlarında daimi ikamet eden, ancak, bu sınırlardan mecburi göç ettirilen ya da siyası veya dini düşüncesi ile takip edildiği için Türkmenistan’ın sınırlarından giden kişiler ve onların nesilleri
Yeni Kanun bazı özel durumlarda, Türkmenistan’ın Devlet Başkanının Kararı ile Kanunun 12/1,1 (Anayasaya ve Kanuna uymak ve saygı göstermek) maddesine uyan kişilere vatandaşlık verilebileceğini belirtmektedir.
Yukarıda açıklanan hususlar, 18 yaşını dolduran ve mümeyyiz kişiler içindir. Doğumla vatandaşlık kazanmanın şartları daha önce incelenmişti. Doğumla Türkmenistan vatandaşlığını kazanmayan, ancak, daha sonra anne-babasının Türkmenistan vatandaşlığına geçmesi ile Türkmenistan vatandaşlığını kazanabilecek küçüklerin durumu ve Kanunun diğer hususlarına ilişkin incelemeye devam edeceğiz.
Not : www.turkmenlawyer.com tarafından hazırlanan analizimiz devamını önümüzdeki günlerde yayınlanmaya devam edeceğiz.
Kaynak : Atavatan Türkmenistan Haber Ajansı (ATHA)