Ykdysady adalgalara düşünje bermek

Türkmenistanyň ykdysadyýeti bazar gatnaşyklarynyň ýörelgelerine esaslanýar. (Türkmenistanyň Konstitusiýasy, 134-nji madda). Ykdysady adalgalara düşünmek we düşünje bermek döwrüň talaby bolup durýar. Özi hem bu adalgalara sada düşünje bermek zerurlygy ýüze çykýar. Sebäbi, her bir adam nazary maglumatlary öwrenmäge wagty we gyzyklanmasy bolman biler. Ykdysady dersler bilen meşgul bolýan mugallym hökmünde gündelik durmuşda we döwlet derejesinde hasabatlarda ulanylýan esasy ykdysady adalgalara gysgaça düşünje bermegi makul hasapladym.

Ykdysadyýet – jemgyýetiň öz çäkli gorlaryny dolandyrmagyny öwrenýän bilimdir.

Mikroykdysadyýet – adamlaryň, maşgalalaryň we firmalaryň ykdysady kararlaryny we ýörite bazarlarda özara gatnaşyklaryny öwrenýär.

Makroykdysadyýet – döwletiň ykdysady kararlaryny we ykdysady ösüş, inflýasiýa, maýa goýum, işsizlik, salgyt, daşary söwda balansy ýaly makroykdysady görkezijileri öwrenýär.

Jemi içerki önüm – bir ýurduň çäginde bir ýylyň dowamynda öndürilen taýýar haryt we hyzmatlaryň bazar bahasynyň jemidir.

JIÖ çykdajylar boýunça hasaplanyş formulasy: Y=C+I+G+NX

Maýa goýum – kapitallaryň (önümçilik faktorlarynyň) haryt we hyzmat öndürmek üçin satyn alynmagydyr.

Inflýasiýa, puluň hümmetsizlenmegi – haryt we hyzmatlaryň bahasynyň umumy derejesiniň belli wagt aralygynda (1 ýyl) ýokarlanmagydyr.

Işsizlik derejesi – zähmete ukyply ilatyň iş bilen üpjün edilmedik böleginiň gatnaşygyny görkezýär.

Işsizlik derejesi=

Daşary söwda balansy, ýurduň eksport kuwwatynyň import bilen gatnaşygyny aňladýar.

Bellik: Okyjylara ykdysady adalgalar boýunça has düşnükli we mazmunly maglumatlary almak üçin Çarymuhammet Şallyýewiň «Makroykdysadyýet» kitabyna salgylanmaklaryny maslahat berýäris.

 

Ýene-de okaň

Türkmenistanyň Ilçisiniň Gruziýanyň Daşary işler ministrligindäki duşuşygy

“Jahan” döredijilik merkeziniň binalary döwrebaplaşdyrylar

“Aga gurluşyk” hususy kärhanasy Azerbaýjanyň Fizuli şäherinde metjit gurar

Ata Watan Eserleri

Aşgabatda hökümetara türkmen-wenger toparynyň mejlisi geçirildi

Türkmenistanyň daşary işler ministri ÝUNISEF-iň wekili bilen duşuşdy

Gazagystanda ilkinji emeli aň uniwersiteti döredilip biler

“Nvidia” bazar bahasy $4,5 trilliona ýeten ilkinji kompaniýa

Hytaý kagyz demir ýol biletlerinden ýüz öwürdi

3-nji oktýabr: Döwletjan Ýagşymyradow Kori Anderson bilen duşuşar

Ata Watan Eserleri

Kaliforniýaly türkmen alym: “Makul Sözlük” daşary ýurtdaky türkmenler üçin umumy salgylanma bolup hyzmat edýär

Ata Watan Eserleri

Türkmenistanyň ilçihanasy Yslamabadda golf ýaryşyny gurnady

Ata Watan Eserleri

Türkmenistanyň Özbegistan Respublikasyndaky Ilçihasynda brifing geçirildi

Tähranda Türkmenistanyň Garaşsyzlyk gününe bagyşlanan maslahat geçirildi

Ata Watan Eserleri

Bişkekde Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylyna bagyşlanan halkara maslahat geçirildi

Türkmenistanyň Mejlisinde Irlandiýa Respublikasynyň ilçisi ynanç hatyny gowşurdy

Türkmenistanyň Prezidenti Hytaý Halk Respublikasynyň ýolbaşçylaryny gutlady

Aşgabatda «Halkara hyzmatdaşlyk: parahatçylygy we durnukly ösüşi berkitmegiň kepili» atly maslahat geçirildi

EKSPO-2025: Türkmenistanyň pawilýony 2 milliondan gowrak myhmany kabul etdi

Ata Watan Eserleri

Irlandiýa Türkmenistana täze ilçi belledi

Hytaý ýaş hünärmenler üçin täze wiza görnüşini girizýär