Antalýada orta mekdep okuwçysy Egemen Dogan Janpolat koronawirusy çäreleriniň çäginde öýünde bolanda maskanyň aşa köp ulanylmagynyň öňüni almak üçin ‘sterilizasiýa gutusy’ döretdi. Gutynyň içinde 5 minutda 80 dereje ýetýän N95 we lukmançylyk maskalary 30 minutda sterilizasiýa edilýär we 50 gezek ulanylyp bilner.
Antalýanyň hususy mekdebinde 7-nji synp okuwçysy Janpolat TÜBİTAK-yň köp taslamasyna gatnaşdy. Sterilizasiýa gutusynyň içine ýerleşdirilen pagta maskalarynyň, esasanam N95 we lukmançylyk maskalarynyň 30 minudyň içinde sterilizasiýa ediljekdigini mälim eden Janpolat, bu usuldan artykmaç maska ulanmagyň öňüni aljakdygyny we 1 maskany 50 gezek ulanyp boljakdygyny düşündirdi.
Ýarym sagadyň içinde arassalamak
Epidemiýa sebäpli mekdepleriň ýapylmagy bilen boş wagtyny netijeli ulanmagy maksat edinen Janpolat, koronawirusyna garşy göreşmek üçin näme edip biljekdigini barada pikirlendi. Janpolat, maskalary sterilizasiýa etmek we pandemiýa döwründe saglygy goraýyş işgärleriniň intensiw ulanýan N95 maskalarynyň zerurlygy sebäpli gaýtadan ulanmak üçin arzan tygşytly usuly döretmek isleýändigini aýtdy. Maskany sterilizasiýa etmek üçin sterilizasiýa gutusyny ýasandygyny düşündiren Egemen Janpolat gutunyň içine keramiki gyzdyryjy we ýylylygyň yzygiderli ýaýramagy üçin ýelpewaç goýandygyny aýtdy. Janpolat: “N95 maskalary saglygy goraýyş işgärleri üçin örän möhümdir. Şeýle-de bolsa, bu maskalar bir gezek ulanylýar. Taslamamyň kömegi bilen adamlar bu maskalary günüň dowamynda bir gezekden köp ulanyp bilerler. Maskalary enjamyň içinde 30 minut saklasak, olar edil täzesi ýaly sterilizasiýa edilýär we 50 gezek ulanylyp bilner. Bu taslamany durmuşa geçirmek isleýärin. Maskany günde birnäçe gezek çalyşmalylaryň bardygyny göz öňünde tutup, sterilizasiýa gutusy adam saglygy üçinem, ýurduň ykdysadyýeti üçinem möhümdir diýip pikir edýärin — diýip ýaş oýlap tapyjy aýdýar.