Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Gurbanguli Berdimuhamedov, Karakum çölünde inşa edilen Altyn Asyr Türkmen gölünü ziyaret etti. Türkmen Lideri’ne bu çalışma ziyaretinde bölgede inşa edilecek projeler sunuldu.
Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Esenmurat Orazgeldiyev, Altyn Asyr gölünü 2019-2025 yılları için geliştirme programının taslağı kapsamında hazırlanan projeler hakkında bilgi verdi. Bu program kapsamında Türkmen gölünün suyunun rasyonel kullanımı, ormanlık ve otlama alanlarının oluşturulması öngörülmektedir.
Bakanlıklar, kamu kuruluşları, Balkan ve Daşoğuz valilileri tarafından gölün etrafında hayvancılık ve balıkçılık sektörünün geliştirilmesine yönelik bir dizi teklifler hazırlandı.
TÜRKMEN GÖLÜNDE UZUN VADEDE YAPILACAK PROJELER
- Türkmenistan Sanayiciler ve Girişimciler Birliği’ne üye Hazar Balık anonim şirketi bu bölgede balıkçılık çiftliği kuracak. Gölde çeşitli balıkların çoğaltılması öngörülmektedir. İkinci etapta, avlanan balıkların muhafaza edilmesi için soğutma deposu, balık ürünleri için ünite oluşturulacak.
- 68,8 hektar alanda 2 aşamada kasaba oluşturulacak. Kasaba sakinleri tarımcılık, balıkçılık ve hayvancılık ile uğraşacak. İlk etapta 104 aile için 50 adet 4 odalı ve 54 adet 3 odalı konut inşa edilecek. 320 öğrenci kapasiteli okul ve 160 çocuk kapasiteli kreş, sağlık ocağı, mağaza, park alanı kurulacak.
- İkinci etapta 4 ve 3 odalı 108 ev kurulacak. Kasabada temiz içme suyu, doğalgaz, elektrik, haberleşme erişimi sağlanacak.
- Doğalgaz ihtiyacı için Garaboğaz köyünde saatte 30 bin metreküp kapasiteli gaz dağıtım ünitesi kurulacak. Serdar kentinden gaz dağıtım ünitesine kadar 35 kilometre uzunluğunda boru hattı çekilecek. Yeni köye kadar ise 125 kilometrelik hat döşenecek.
- Elektrik ihtiyacı için Serdar kentinden 160 kilometre uzunluğunda elektrik hattı çekilecek. Bunun yanı sıra Güneş Enerjisi Enstitüsü tarafından yeni köyde Güneş panellerinin kurulması teklif edildi.
- Serdar kentinde Altyn Asyr Türkmen gölüne kadar 170 kilometre uzunluğunda karayolu çekilecek. Bu yolun 40 kilometresi asfalt ile döşendi.
ALTYN ASYR TÜRKMEN GÖLÜ
Karakum çölünün merkezinde Altyn Asyr Türkmen gölü kuruldu. Gölün ilk aşamasının açılışı 15 Temmuz 2009 yılında hizmete açıldı. Gölün uzunluğu 103 kilometre, genişliği 18.6 kilometre, ortalama derinliği 70 metredir. Ülkedeki bütün drenaj sular bu göle akıtılacak. Bunun için bütün drenaj sistemler oluşturulmaktadır.
Karakum’da oluşturulan suni baraj bütün bölgedeki arazilerin sulama durumunu iyileştirdi. Toprak tuzlanması, su basması ve kuraklıkla ilgili birçok problemin çözülmesine imkan sağladı.
Devlet bütçesinden bu projenin hayata geçirilmesi için 553 milyon 378 bin dolar harcandı. Gölün oluşturulması için Japon Komatsu ve Amerikan Catepillar şirketlerinin iş makineleri satın alındı.
ULUSLARARASI ÖRGÜTLERDEN BÜYÜK DESTEK
Türkmen Lideri’ne Altyn Asyr Türkmen Gölü’ne yaptığı ziyarete uluslararası örgüt temsilcileri de eşlik etti. Devlet Başkanı, uluslararası örgüt temsilcileri ile bir araya geldi. Orta Asya’nın ekoloji ve su problemlerin çözüme gölün yaptığı katkılardan bahsetti.
BM Daimi Temsilcisi Yelena Panova, Türkmenistan’ın su diplomasisinde gerçek adımlar atan ilk devlet olduğunu söyledi. Panova, IFAS’ın kurucu devletlerinin başkanlarının uzun yıllardır ilk kez bir araya gelerek önemli meseleleri birlikte tartışmak üzere bir araya geldiklerini kaydetti.
AGİT Aşkabat Temsilcisi Natalya Drozd ise Türkmen Gölü projesinin diğer bunun gibi projelere hayat verdiğini belirtti.
Devlet Başkanı 2020 yılı Aralık ayında Türkmenistan’ın Tarafsızlığının 25.jübile yılını kutlayacaklarını ve bu kutlamalara dünyanın birçok ülkesinden delegeler çağırarak, su, enerji ve ulaştırma diplomasisi konusunda somut adımlar atmak istediklerini ifade etti.
DSÖ Türkmenistan Ofisi Direktörü Paulina Karvanovka, Türkmenistan’ın sağlık alanındaki başarılarından, özellikle bulaşıcı olmayan hastalıklar ve tünü ile mücadelesindeki başarılarından bahsetti.
Türkmenistan’daki Avrupa Birliği Ofisinin Geçici Başkanı Lubomir Frebort, Türkmenistan’ın enerji güvenliği konusunda ileri sürdüğü öneriler AB tarafından büyük destek gördüğünü, Türkmenistan’ın enerji kaynaklarını çeşitlendirme politikası için Hazar Denizi’nin altından döşenecek boru hattıyla Avrupa olabileceğini belirtti.
UNİCEF Aşkabat Temsilcisi Şahin Nilofer, Türkmenistan ile UNİVEF arasındaki işbirliğinin üst düzeyde olduğunu ifade etti.