“NASA”-nyň Mars gözlegçisi “Perseverance” kosmos ulagy heläkçilige uçrady. Gyzyl planetada gaýa nusgalaryny ýygnýan “Perseverance”-iň nusgalaryny saklaýan ýerinde daşlar ýygnandy. “Perseverance” 2021-nji ýylyň sentýabr aýyndan bäri, Marsda nusgalary ýygnaýar. Amerikan kosmos we awiasiýa administrasiýasy (NASA) tarapyndan Marsa iberilen “Perseverance” atly kosmiki gämi gaýalaryň nusgalaryny ýygnaýarka döwüldi. Mesele gaty ýönekeý bolsa-da, ulagyň birnäçe million kilometr uzaklykda bolmagy çözgüdi kynlaşdyrýar. Meýilleşdirilişi ýaly gaýa nusgalaryny ýygnap, tutanýerlilik girelgesinde käbir pyçaklar dykylan mahaly, gaýalary bedenine çekdi. Bu ulagyň işleýşini çäklendirýärdi. ABŞ-nyň Milli awiasiýa we kosmos gullugy (NASA) 1-nji sentýabrda “Roverden” alnan maglumatlaryň Marsdan ilkinji gaýa nusgasynyň üstünlikli alnandygyny görkezipdi. Nusgalar alymlara ulagyň ýere gaýdyp geleninden soň milliardlarça ýyl ozal gyzyl planetada ýaşaýşyň bardygyny ýa-da ýokdugyny anyklamaga kömek eder diýlip garaşylýar. Kaliforniýadaky “NASA”-nyň “Jet Propulsion” tejribehanasynda gurlan we plutonium ýangyjy bilen işleýän “Perseverance rover”, 2020-nji ýylyň 30-njy iýulynda işe başlanyndan 7 aý soň, 18-nji fewralda Marsa gondy.
Marsa iberilen ulaglaryň arasynda iň ösen tehnologiki aýratynlyklara eýe bolan Gyzyl Planetada “Perseverance”-iň täze wezipesini durmuşa geçirmek üçin 2,4 milliard dollar infrastruktura we ulagy dolandyrmak işlerine, gonmaga mümkinçilik berýän ulgam üçin 300 million dollar sarp edildi. Geçen aý, “Perseverance” -iň Marsdan nusga almak üçin ilkinji synanyşygy şowsuz boldy, şonuň üçin “NASA” täze teswirnama düzüpdi. Adam tarapyndan ýasalan zat, 2021-nji ýylyň 18-nji fewralynda ilkinji gezek başga bir Marsyň üstüne gondy. “Perseverance”, gyzyl Planeta ugrundaky 100-nji Mars gününi tamamlady. Birinji günden başlap, erjellik bilen işleýän “Perseverance” planetadaky mikrobiologiki durmuşyň yzlaryny gözleýär. 6-njy aprelde “Mars Explorer” giň burçly linzany ulanyp ilkinji selfisini aldy. Selfi aslynda 62 dürli çarçuwadan durýar. Bu meýdançalar ilki ýere iberilip, soňra bu ýerde birleşdirildi. “Perseverance” bedeniniň içinde ýerleşdirilen “Ingenuity” dikuçaryny Marsyň ýüzüne goýdy. 1.8 kilogramlyk dikuçar uçýan ulaglaryň pes dykyzlykly Mars atmosferasyna iberilmegi üçin görelde bolar. 19-njy aprelde ýer ýüzünde görkezilende, “Ingenuity” başga bir planetada uçup, adam tarapyndan döredilen ilkinji zat boldy. Uçuş birnäçe gezek yza süýşürildi, ýöne bary-ýogy birnäçe sekundyň dowamynda bolup geçdi. “Ingenuity” bu synag uçuşynda ýerden üç metr ýokarlandy we gondy.
“Ingenuity”, ikinji uçuşda Marsyň ilkinji sapar howadan suratyny hem aldy. “Ingenuity” üçünji uçuşyny amala aşyranda, özüni Gyzyl Planeta geçirýän “Perseverance”-i surata aldy.