Çaý antioksidant häsiýetleri bilen adam bedenine köp oňyn täsir edip biler. Bu täsirleri barada şu aşakdakylary bellenip geçilýär:
- Çaý ýürek saglygy üçin peýdaly hasaplanýar.
Gara çaýda ýürek saglygy üçin peýdaly flawonoidler atly antioksidantlar topary bar. Çaý bilen birlikde gök önümlerde, miwelerde, gyzyl çakyrda we gara şokoladda flawonoidleri tapyp bolýar. Flawonoidleri yzygiderli iýmek, ýokary gan basyşy, holesterin we trigliserid derejesi ýa-da semizlik ýaly ýürek keselleri üçin köp töwekgelçilik faktorlaryny azaltmaga kömek edip biler.
Tötänleýin geçirilen gözegçilik synagynda, 12 hepdäniň dowamynda gara çaý içmek trigliseridiň bahasyny 36%, gandaky şeker mukdaryny 18%, LDL / HDL plazma gatnaşygyny 17% peseldendigini ýüze çykardy. Beýleki bir barlag, günde üç käse gara çaý içenleriň ýürek keselleriniň döremek howpunyň 11% azalandygyny ýüze çykardy. Çaý gan basyşyny peseltmekde-de täsirli bolup görünýär. Tötänleýin, gözegçilik astynda geçirilen gözlegde, alty aýlap her gün üç käse gara çaý içenler, plasebo topary bilen deňeşdirilende sistolik we diastolik gan basyşynyň ep-esli azalandygyny görkezdiler.
- Çaý içegäniň saglygyny gowulaşdyryp bilýär.
Gara çaýdan tapylan polifenollar, Salmonella ýaly erbet bakteriýalaryň köpelmegine päsgel berip, gowy içegäniň deňagramlylygyny saklamaga kömek edip biler. Mundan başga-da, gara çaý zyýanly maddalary öldürýän we içege bakteriýalaryny we immunitetini ýokarlandyrýan mikroplara garşy häsiýetleri öz içine alýar, bu iýmit siňdiriş ulgamynyň düýbüni bejermäge kömek edýär.
- Insult töwekgelçiligini azaltmaga kömek edip bilýär.
Gara çaý boýunça geçirilen gözlegleriň ýene bir gyzykly netijesi, insult howpuny peseldýär. 10 ýylyň dowamynda 74 961 adamyň yzyndan geçirilen gözlegde, günde dört ýa-da ondan köp käse gara çaý içenleriň, insult töwekgelçiliginiň çaý içmediklere garanyňda 32% pesdigi anyklandy.
Dürli gözleglere baha berýän gözlegde, günde üç käseden köp çaý (gara ýa-da gök çaý) içen adamlaryň, günde bir käse az çaý içýänlere garanyňda insult töwekgelçiliginiň 21% azalandygy anyklandy. Bu netijeler synlaýyş gözleglerinden gelip çykýandygy sebäpli, olary tassyklamak üçin has köp gözleg gerek.
4.Çaý gandaky şeker derejesini peseldip bilýär.
Gara çaýda bedende insuliniň ulanylyşyny ýokarlandyrmaga kömek edýän molekulalar barlygy sebäpli, içgisiz serhoş edilende gan şekerine oňyn täsirler ýüze çykaryldy.
Öýjükler boýunça in vitro gözleginde, çaýyň we onuň düzüm bölekleriniň insulini güýçlendiriji aýratynlyklary barlandy. Netijeler, gara çaýyň insuliniň işjeňligini 15 esse ýokarlandyrandygyny görkezdi. Şeýle hem, çaýdan tapylan epigallocatechin gallate atly birleşme, insuliniň derejesini ýokarlandyrmak üçin tapyldy.
- Çaýyň düzüm bölekleri rak öýjüklerine täsir edip biler
Witro gözleginde, polifenollaryň çaýdaky rak öýjüklerine edýän täsiri seljerildi. Gözlegiň netijesinde, gara we gök çaýyň düwnük öýjükleriniň ösüşini kadalaşdyrmakda we täze öýjükleriň ösüşini azaltmakda rol oýnap biljekdigi görkezildi.
RÜSTEMOW DERÝA,
S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk
uniwersitetiniň talyby
Ãelizaweta II diňe iki ýagdaýda tagtdan ýüz öwrüp biler