Transowgan demir ýolunyň gurluşygy, Özbegistany Owganystanyň üstünden geçip, Pakistan portlary bilen baglanyşdyrjak taslama bolup, bäş ýylyň dowamynda durmuşa geçiriler diýip garaşylýar.
Bu barada “Uzbekistan 24” teleýaýlymyna beren interwýusynda Özbegistanyň ulag ministriniň orunbasary Jasurbek Çoriýew habar berdi.
Uzynlygy 647 kilometr bolan demir ýol Termez – Naýbabad – Maýdanşahr – Logar – Harlaçi ugry boýunça geçip, Karaçi portlaryna alyp barýan Pakistanyň demir ýol ulgamy bilen birleşer. Taslamanyň başlangyç bahasy 4,6 milliard dollar hökmünde bahalandyrylýar. Häzirki wagtda tehniki-ykdysady esaslandyrmany (TÝE) alty aýyň dowamynda tamamlamak meýilleşdirilýär.
Çoriýewiň bellemegine görä, bu taslama strategiki ähmiýete eýe bolup, Hytaý – Gyrgyzystan – Özbegistan ýolundan soň ikinji orunda durýar. Ol Eýranyň we Gara deňziň üsti bilen alternatiw ugurlaryň bardygyna garamazdan, deňze çykmagyň iň gysga we ykdysady taýdan amatly ýolunyň Transowgan geçelgesi bolup galýandygyny nygtady.
“Bu diňe bir Özbegistan üçin taslama däl – eýsem, tutuş Merkezi Aziýa üçin möhüm logistiki ugur bolup biler” diýip, ministriň orunbasary belledi.
Onuň çaklamasyna görä, birinji tapgyrda demir ýol arkaly ýylda 3 million tonna çenli ýük daşalar, 2040-njy ýyla çenli bolsa bu görkeziji 20 million tonna ýetip biler. Harytlaryň eltiliş wagty häzirki 35–40 günden 3–5 güne çenli gysgalmagyna garaşylýar.
Çoriýew şeýle hem bu taslama daşary ýurtly hyzmatdaşlaryň we maýadarlaryň gyzyklanmasynyň artýandygyny aýtdy. 17-nji iýulda Kabulda baglaşylan çarçuwaly ylalaşykdan soň, Özbegistan, Owganystan we Pakistan bilelikdäki taslama edarasyny döretmäge başlady. Taslamanyň müşderisi hökmünde “Özbegistan demir ýollary” paýdarlar jemgyýeti çykyş eder.
Taslama 5 milliona çenli iş ýerini döretmegi hem-de sebitde üstaşyr geçirmek mümkinçiliklerini artdyrmagy göz öňünde tutýar. Pakistanyň tarapynda eýýäm Harlaçi – Kohat böleginde işler başladyldy. Bu bölek tutuş ulgamyň bir bölegi bolar. Özbegistan bolsa TÝE tassyklanandan soň gurluşyk işlerine başlar.