Gazagystanyň Aral deňzini halas etmek boýunça halkara gaznasynyň (IFAS) başlyklygynyň çäginde Suw hojalygy boýunça döwletara komissiýasynyň (ICWC) 90-njy mejlisi geçirildi. Ýubileý ýygnagy 14-nji awgustda Borowo şäherinde geçirildi, oňa Gazagystanyň, Täjigistanyň, Özbegistanyň suw hojalyk edaralarynyň ýolbaşçylary, şeýle hem Gyrgyzystanyň wekili synçy hökmünde gatnaşdy. Suw hojalygy boýunça döwlet komitetiniň başlygy Durdy Genjiýewiň gatnaşmagynda geçirilen ýygnaga Türkmenistan sanly ulgam arkaly gatnaşdy.
ICWC, Durnukly ösüş boýunça döwletara topary (ICSD) we Aşgabatda ýerleşýän Ylmy maglumatlar merkezi bilen bilelikde IFAS-yň gurluş bölümi. ICWC-iň esasy maksady sebitdäki ýurtlaryň oba hojalygynyň zerurlyklary üçin suw baýlyklarynyň döwletara paýlanmagydyr. Suw kabul ediş kwotalaryny kesgitlemek üçin ösüş möwsüminiň başlamazyndan öň komissiýanyň ýygnaklary ýylda iki gezek geçirilýär. Zerur bolsa, ýerli meseleleri çözmek üçin goşmaça ýygnaklar guralyp bilner.
Duşuşyga ICWC ýerine ýetiriji guramalarynyň wekilleri: Amyderýa we Syrderýa basseýniniň suw dolandyryş guramalary, Ylmy maglumatlar merkezi, şeýle hem IFAS-nyň sekretariaty we ýerine ýetiriji komiteti gatnaşdy.
2017-2019-njy ýyllarda, Türkmenistanyň IFAS-a ýolbaşçylyk eden döwründe Gaznanyň ýerine ýetiriji komitetiniň Aşgabatda işländigini we sebitdäki ähli çäreleri utgaşdyrandygyny bellemek möhümdir. Bu döwürde Türkmenistan Aral deňziniň basseýn ýurtlaryna ýardam bermek boýunça hereket meýilnamasyny (ASBP-4) we Merkezi Aziýada durnukly ösüş üçin sebitleýin daşky gurşawy goramak maksatnamasyny taýýarlamakda möhüm orun eýeledi. Iki maksatnama hem häzirki wagtda durmuşa geçirilýär.
90-njy mejlisiň gün tertibinde 2025-nji ýylda suw çäklerinden we suw howdanynyň iş usullaryndan peýdalanmak bilen baglanyşykly möhüm meseleler bar. Gatnaşanlar, döwlet baştutanlarynyň – Türkmenbaşy (2018) we Duşanbe (2023) -de geçirilen IFAS-y esaslandyryjylaryň sammitlerinde goýlan meseleleriň ýerine ýetirilişi barada pikir alyşdylar. IFAS-yň guramaçylyk gurluşyny we hukuk binýadyny gowulandyrmak boýunça işler barada hem maglumat berildi.
Duşuşykdan soň kabul edilen kararlar bilen Teswirnama gol çekildi. Resminama laýyklykda, ICWC-iň indiki 91-nji ýygnagy Türkmenistanda geçirilmegi meýilleşdirilýär. Şeýle hem bu çäre halkara guramalarynyň wekilleriniň suw howpsuzlygy başlangyçlary we ýöriteleşdirilen ýygnaklaryň netijeleri baradaky çykyşlaryny öz içine aldy.