Günebakar tohumy ýagy XIX asyryň ortalaryndan Russiýada alnyp başlandy, ajaýyp häsiýetleri bolan bu önüm iýmit hökmünde giňden ýaýrady. Günebakar ýagynda witaminleriň we ýokumly maddalaryň bolmagy sebäpli köp keseli bejermek üçin ulanylýar.
Günebakar ýagynyň düzümindäki peýdaly maddalar:
- A witamini
- K witamini
- D witamini
- E witamini
- B witamini
- lesitin
- fitin
- inulin
- uglewodlar
- beloklary
- minerallary
- taninler
- doýmadyk ýag kislotalary
Günebakar ýagynyň bejeriş aýratynlyklary we olary ulanmak
Ösümlik ýagynyň peýdalary barada aýdylanda, zeýtun ýagyny göz öňünde tutýarys diýip pikir etmek adatydyr, ýöne günebakar ýagy adam bedeni üçin witaminleriň we ýokumly maddalaryň tutuş ammary bolup hyzmat edýär. Bu ýagyň dermanlyk maksatly ulanylmagy, düzümi bilen doly kesgitlenýän häsiýetlere eýedir.
Günebakar ýagynda köp mukdarda doýmadyk ýag kislotalary bar linoleý we oleik, şeýle hem adam bedeninden holesterini aýyrmak, aterosklerotik plitalaryň döremegine garşy durmak we gan damarlarynyň diwarlaryny berkitmek ukyby bolan beýleki ýag kislotalary. Öýjük membranalarynyň we nerw süýümleriniň emele gelmegine gatnaşmak bilen doýmadyk ýag kislotalary ateroskleroz we beýleki ýürek-damar kesellerine garşy profilaktiki serişdedir. Günebakar ýagyndaky inulin immuniteti ýokarlandyrýar we metabolizmi gowulandyrýar, şonuň üçin günebakar ýagyny ulanmak süýji keseli üçin hem aşa peýdalydyr.
Oilagdaky fitin gematopoetiki ulgamda peýdaly täsir edýär, süňkleriň we nerw ulgamynyň ösmegine we ösmegine kömek edýär. Ösüş witamini diýilýän retinol (A witamini) görüşe gowy täsir edýär, saç düşmegiň öňüni alýar we bedeniň kadaly ösmegine goşant goşýar.
MEREDOWA AÝNA,
S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk
uniwersitetiniň mugallymy