Janly tebigatda haýwanlaryň birnäçesine duş gelmek bolýar. Olar özlerine mahsus bolan alamatlar boýunça bir-birlerinden düýpli tapawutlanýarlar. Tebigatda seýrek ýagdaýda duş gelýän haýwanlaryň biri bolan Koala hem özünde birnäçe hususy aýratynlyklary jemleýär.
Koalalar Awstraliýada ýaşaýarlar. Bu haýwanlar ownuk aýylara gaty meňzeşdirler. Häzirki wagtda Koalalaryň gözlegi dowam etdirilýär we dürli gözlegleriň netijelerine görä, olar barada birnäçe geň galdyryjy maglumatlar tapylýar.
Bu jandar diňe gabyk we ewkalipt ýapraklaryny iýýär. Dünýäde ewkaliptiň 800-den gowrak görnüşi gabat gelýär. Koala bolsa şol görnüşleriň diňe 120-niň ýapraklaryny iýýär.
Tebigatda ýaşaýan haýwanlaryň köpüsi üçin ewkalipt agajynyň ýapraklary zäherlidir. Koalanyň bolsa özboluşly iýmit siňdiriş ulgamynyň bar bolanlygy sebäpli ewkaliptiň ýapraklaryny iýip bilýärler. Ol ösen yş alyş ulgamynyň kömegi bilen zäherli agaçlary bir-birinden tapawutlandyrýar.
Koala gündelik 500-1100 gr iýmiti sarp edýär. Ol köplenç ýumşak we şireli ýaş ýapraklar bilen iýmitlenýär. Bu jandar suw içmeýär diýen ýalydyr. Sebäbi ewkaliptiň ýapraklarynda koala üçin zerur gerek bolan suwuň 90%-den gowragy bardyr. Ýapraklarda çyglylyk bolmadyk ýagdaýynda ýa-da olar syrkawlan halatynda suw içýärler.
Koala günde 4-6 sagat hereketde bolýar diýen ýalydyr. Olar iýmit tapmak ýa-da howpdan gutulmak üçin agaçdan agaja bökýärler. Bu jandaryň ýene-de bir özüne mahsus bolan häsiýeti suwda ýüzüp bilmegidir.
Koalanyň bedenindäki metabolizm beýleki süýdemdirijilerden 2 esse haýal ýüze çykýar.
Uly ýaşly koalanyň agramy 5-16 kilogramdyr. Koalanyň boýy 60-82 santimetre ýetýär.
Awstraliýadaky Koalalary 2012-nji ýylda “gowşak görnüşler” kategoriaýsyna degişli edilendigini we 2022-nji ýylda bolsa olary “ýitip barýan görnüşler ” kategoriýasyna geçirilendigini Bütindünýä ýabany tebigat gaznasynyň (WWF) Awstraliýadaky wekili aýdyp geçdi.
Nurana Begmatowa,
S.A.Nyýazow adyndaky TOHU-nyň talyby.
COVID-19: Dünýäde waka we ölüm sany ýokary derejede azalýarÂ