Nädip has akylly bolmaly? Geliň, bu meseläni derňemäge synanyşalyň, sebäbi akyl maşklarynyň beýnini fiziki işjeňligiň myşsalary ösdürip ýetişdirişi diýen ýaly ösdürmäge mümkinçilik berýändigini köp adam bilýär.
Yzygiderli stres aňyň çydamlylygyny ep-esli ýokarlandyrýar: beýni streslere öwrenişýär we pikirlenmek has düşnükli we logiki taýdan dogry bolýar.
Şeýle-de bolsa, çydamlylygy ýönekeý usul bilen gazanyp bolmaz. Mysal üçin, fiziki çydamlylyk dürli aerobika maşklary bilen gazanylýar: ylgamak, ýüzmek, welosiped sürmek we ş.m. Türgenleşik wagtynda ýürek myşsalary dynç alyşdan has ýygylaşýar, öýken köp mukdarda kislorod bilen üpjün edilýär, soňra bedenimizdäki her bir öýjügi baýlaşdyrýar.
Akyl çydamlylygy barada aýdylanda, şol bir ýörelgäniň şu ýerde ulanylýandygyna düşünmeli. Uzak konsentrasiýa talap edýän meseleleri yzygiderli ýerine ýetirmeli.
Akylyňy ösdürmek üçin esasy ugurlar
1. Hepdede bir gezek täze bir zat ediň
Bir seretseň, bu manysyz ýaly bolup biler ýa-da iň bolmanda çynlakaý maşk däl. Şeýle-de bolsa, hakykatda bu beýle däl. Hakykat, belki beýnimiziň esasy duşmanydyr.
Ýuwaş-ýuwaşdan täze bir zat bilen garyşdyryp başlasaňyz, beýniňizde täze nerw baglanyşyklary peýda bolar, bu, elbetde, beýniniň ösmegine oňyn täsir eder.
Islendik zadyň täze bolup biljekdigi aýdyňlaşdyrylmalydyr: sungat sergisine baryp görmek, şäheriň ozal görmedik bölegine meýilleşdirilen syýahat. Şeýle hem, işden ýa-da mekdepden ozal syýahat etmedik görnüşde gaýdyp bilersiňiz, agşam öýde däl-de, köpçülik ýerlerinde agşamlyk edinip bilersiňiz.
Gysgaça aýdylanda, hepdede azyndan bir gezek adatça etmeýän zadyňyzy ediň. Gündelik durmuşyňyzy näçe köp diwersifikasiýa etseňiz, beýniňiz üçin şonça-da peýdaly bolar, netijede has akylly bolup bilersiňiz.
2. Kitap okamak
Kitap okamagyň artykmaçlyklary barada öňem köp zat okan bolup bilersiňiz. Gysgaça aýdylanda, yzygiderli okamak hyýalylygy, söz baýlygyny, konsentrasiýany, ýady we pikiri ösdürýär hem-de gözýetimini ep-esli giňeldýär.
Şol bir wagtyň özünde, “ýeterlik wagtym ýok”, “Men gaty işli” ýa-da “Nireden başlajagymy bilemok” ýaly bahanalar bolmaly däl. Okamak endigi beýleki endikler ýaly emele gelýär.
3.Daşary ýurt dilini öwrenmek
Daşary ýurt dilini öwrenmegiň beýniniň işleýşini gowulaşdyrýandygy öňden bäri subut edildi. Şonuň üçin ýokary ösen ýurtlaryň köpüsinde garry adamlar köplenç daşary ýurt dili kurslaryna gatnaşýarlar. Olary täze aragatnaşyk dilini özleşdirmek islegi alyp barmaýar.
Alymlar hem daşary ýurt dilini öwrenmegiň beýnine diýseň oňyn täsir edýändigini anykladylar.
Eger siz ýaş adam bolsaňyz, halkara aragatnaşygyň dili bolan iňlis dilini öwrenmegiň möhümdigine özüňiz düşünersiňiz. Ýeri gelende aýtsak, bilermenler bir wagtyň özünde terjime edilende beýniniň adaty bolmadyk hereketine üns berdiler. Terjimeçiniň beýnisiniň işjeňligi dil bilmegiň peýdasynyň beýnä täsiriniň ýokarydygyny görkezdi. Bu maglumatlaryň hemmesi daşary ýurt dillerini öwrenmegiň diňe bir girdejili bolman, eýsem ajaýyp peýdalydygyny görkezýär.
4. Goşgy ýatlamak
Elbetde, goşgy ýatlamagyň peýdalary we ýadyň ösmegine uly kömek edýändigi hakynda öň hem eşidensiňiz. Goşgy ýatlamak beýnimiziň pikirleniş usuly bilen sinhronlaşyp, netijede söz medeniýetini ösdürýär.
5. San maşklary
Akylyňy ösdürmekde sanlar bilen maşklary ýerine ýetirmek hem möhümdir. Ýatdan hasaplamak akyl çydamlylygyny ösdürmegiň köne synagdan geçen usulydyr. Iň gadymy grek filosoflarynyň biri, Sokratyň talyby we Aristoteliň mugallymy Platon hasaplaýyş ukyplaryny ösdürmegiň möhümdigini hem belläp geçýärler.
Döwletgeldi Myradow,