Umumadamzat ýaşaýşynyň rahat öýi hasaplanýan ýere aýratyn ähmiýet berilmegi, onuň halkara günleriniň senenamasynda orun almagyna getirdi. Her ýylyň 22-nji apreli global baýramçylyk hökmünde “Halkara ýer ene güni” giňden bellenilýär. Bu baýram BMG-niň Baş Assambleýasynyň 2009-njy ýylda 63-nji mejlisinde BMG-a agza bolan 50-den gowrak döwletiň awtordaşlyk etmeginde döredilip, 2010-njy ýyldan bäri bellenilmegini dowam edýär.
BMG-niň Baş Assambleýanyň 63-nji mejlisiniň prezidenti Migel d’Eskoto Brokman bu halkara gününiň rezolýusiýasynyň yglan edilmeginde ýeriň we onuň ekosistemalarynyň biziň öýümizdigini, adamzady ýaşaýyş bilen üpjün edýändigini belleýär.
Bu günüň bellenilmegi ýer şarynyň ähli ilatly künjeklerinde ýaşaýan her bir adama, umumy öýümize minnetdarlyk bildirmäge mümkinçilik berýär. Demirgazyk ýarym şarda ýer ene güni ýazda, günorta ýarym şarda bolsa güýzde bellenilýär. Bu global hereketiň esasy maksady, jemgyýetiň we ýer ýüzündäki her bir adamyň ünsüni ýeriň meselelerine, daşky gurşawyň meselelerine çekmek we adamzadyň ýüzbe-ýüz bolýan kyn meselelerini öwrenmäge mümkinçilik bermekden ybarat bolup durýar.
Häzirki we geljekki nesilleriň ykdysady, sosial we daşky gurşaw zerurlyklarynyň arasynda deňhukukly deňagramlylygy gazanmak üçin tebigat we ýer şarynyň sazlaşygyny ösdürmek örän zerur bolup durýar. Bu güni bellemek däbi, ABŞ-da 1970-nji ýylda döräp, eýýäm 1990-njy ýylda halkara çäresine öwrülýär. Mundan başga-da, her ýyl bu gün belli bir mowzuga bagyşlanýar. Her ýyl dünýäniň dürli künjeginden alymlar bu gün global daşky gurşaw meselelerini ara alyp maslahatlaşmak üçin tegelek stoluň başyna ýygnanýarlar. Dürli ýurtlarda belli bir mowzuga bagyşlanan dürli çäreler we mahabat çäreleri gurnalýar. Bu gün her kim öz daş-töweregini we köçelerini abadanlaşdyrmak işine işjeň gatnaşýarlar.
Han HOJAGULYÝEW,
Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň
Halkara gatnaşyklary institutynyň Halkara
hukugy fakultetiniň 2-nji ýyl talyby.