BILIM

Gyzykly maglumat: algebrada näme üçin näbellilik «x» bilen belgilenilýär

Dünýä metbugatynda berilýän maglumatlara görä, bu belgi IX asyrda Horezmde ýaşan meşhur alym Muhammet al-Horezmi bilen baglydyr. Has takygy, bu näbellilik belgisi onuň «al-jebr» işinden gelip çykyp, deňlemeleriň çözüwine ýardam berýär.

Ýöne häzirki «x»-li deňlemeler alymyň öz ýaşan döwründe bolmandyr. Onuň ornuny käbir sözler tutupdyr. Mysal üçin näbellilik türkmen dilinde «zat» diýen manyny berýän «şeý» sözi bilen aňladylypdyr. Oňa görä «üç zat 15-i» hasyl edýän bolsa, «her zadyň 5-e deňdigi» ýüze çykarylypdyr.

XII asyrda al-Horezminiň «Al-Jabr wal mukobala» atly meşhur kitaby Ispaniýa çenli baryp ýetýär we ol ýerde näbellilik «xei» görnüşinde alynýar. Çünki ispan dilinde «ş» sesi «x» bilen aňladylýar. Wagtyň geçmegi bilen deňlemelerde bu sözüň diňe başky harpy ― x galypdyr.

 

Ançelotti täzeden “Reala” dolandy

 

 

Ýene-de okaň

Türkmenistan Beýik Britaniýanyň Kowentri uniwersiteti bilen hyzmatdaşlyk eder

«Talyp gözeli-2025» gözellik bäsleşiginiň ýeňijisi belli boldy

Ata Watan Eserleri

Azerbaýjanyň we Gazagystanyň uniwersitetleri 40 ylalaşyga gol çekdiler

Orta hünär okuw mekdepleriniň “Talyp gözeli” bäsleşiginiň jemleri jemlendi

Türkmen talyplary Indoneziýadaky halkara ýaşlar ylmy ýarmarkasynda altyn medal gazandylar

Türkmenistanyň we Türkiýäniň bilim ministrleriniň duşuşygy