Alymlar 2017-nji ýylda Antraktidadan aýrylan we 2021-nji ýylda ereýän ägirt uly aýsbergden 152 milliard tonna süýji suwuň deňizlere ýaýrandygyny mälim etdiler. Eremegiň bolup biljek täsirleri derňelmegini dowam etdirýär.
Alymlar 2017-nji ýylda Antraktidadan çykan äpet aýsbergiň ereýän döwründe milliardlarça tonna süýji suwuň dünýä deňizlerine galandygyny ýüze çykardylar. Iňlis gözlegçileri goýberilen suwuň 61 million Olimpiýa howzunyň göwrümine laýyk gelýändigini we eremeginiň deňiz jandarlarynyň durmuşyna möhüm täsir edip biljekdigini habar berdiler.
Meýdany 5,719 inedördül kilometre barabar bolan dünýäde altynjy orunda durýan iň uly buz dagy A-68 diýlip atlandyrylýar. 2017-nji ýylda Antraktidadan aýrylandan soň eremäge başlap, günorta ummanyň Weddel deňziniň suwunda iki ýyl ýüzdi we A-68 soňra demirgazyga tarap ugrady. 2020-nji ýylyň ahyrynda, buz dagynyň Atlantik ummanynyň günortasyndaky Iňlis Günorta Jorjiýa adasynyň üstünden akyp, akymlary bökdäp, müňlerçe pingwinleriň we açlyklaryň ölmegine sebäp boljak aladalary döredipdi. Ýöne iňlis alymlary tarapyndan neşir edilen gözlegler buz dagynyň gysga wagtyň içinde deňiz düýbünde ýerleşendigini, ýöne has sowuk Günorta Gürjüstan sebitinde çalt eräp, massasynyň köp bölegini ýitirendigi barada netijä geldi.
Sputnik arkaly aýsbergiň hereketine gözegçilik edýän alymlar, A-68-iň 2020-nji ýylyň ahyryndan başlap 2021-nji ýylda tamamlanýan eremesi döwründe jemi 152 milliard tonna süýji suwy deňze çykarandygyny kesgitlediler. Polýar gözegçilik we modellemek merkezinden gözlegçi Anne Braakmann-Folgmann, buz dagyndaky ereýän suwuň ýokumlylygyň ýokarydygyny aýtdy. Ol: “Bu gaty köp. Indiki ädimde günorta Jorjiýa sebitindäki ekosistemada munuň oňyn ýa-da otrisatel täsiriniň bardygyny anyklamak isleýäris” diýdi.
Aýsbergleriň ýüze çykmagy tebigy bir proses bolsa-da, global ýylylyk sebäpli buz bölekleriniň sany köpelýär. XIX asyrdan bäri ýeriň üstki temperaturasy takmynan bir dereje ýokarlandy. Bu ýokarlanmanyň gurakçylygyň, aşa yssy tolkunlaryň we tropiki tupanlaryň emele gelmeginde täsirli bolandygy mälimdir.
Global ýylylygyň täsiri Antraktida sebitinde has aýdyň duýulýar. Sebitdäki ýerüsti temperaturada hasaba alnan ýokarlyk 2 gradusa ýetdi. Grenlandiýanyň we Günbatar Antraktidanyň buz ýapgylarynda doňan suwuň eremegi bilen okeanlarda suwuň derejesini 12 metre çenli ýokarlandyryp biljekdigi çaklanylýar. Bu kenarýaka şäherleriň we adalaryň köpüsiniň suw basmagyndan alada döredýär.