Durmuşda dogry ýoly salgy berýän dost kitapdyr. Ol bilimleriň çeşmesi bolup hyzmat edýär, dünýägaraýşyň giňelmegine täsir edýär. Biziň her birimiz özümizi gyzyklandyrýan soraglara jogaplary kitabyň üsti bilen tapyp bilýäris. Olaryň terbiýeçilik ähmiýeti hem ýokary bolup, ündelýän pikirler ynsany diňe ýagşy ýola atarýar.
Köp adamlar kitap okamagyň peýdalaryny we bu işiň şahsy ösüş üçin ähmiýetini bilýärler. Şeýle-de bolsa, synlar adamlaryň okamagynyň ýylsaýyn azalýandygyny görkezýär.
Internetde meşhur sitata bar, elbetde, siz hem tanyşsyňyz: Kitap okaýanlar hemişe telewizora tomaşa edýänlere gözegçilik ederler.
Elbetde, ylmyň we tehnologiýanyň, jemgyýetiň we medeniýetiň ösüşi bizi pikirlerimizi täzeden gözden geçirmäge mejbur edýär diýip bileris. Onsoňam, okamak XIX ýa-da XX asyrda bolşy ýaly möhüm däl diýilýär. Şeýle-de bolsa, bu düýbünden dogry däl.
Hemişe ösüşde bolmak isleýän islendik adam kitap okamakdan lezzet almalydyr. Kitap okamakdan lezzet almagyň käbir aýratynlyklary:
- Göz öňüne getirmek
Kitap okamak hyýalyň ösmegine gönüden-göni täsir edýär. Göz öňüne getirmek, aňyň şekilleri, şekillendirişleri we pikirleri döretmek we dolandyrmak ukybydyr. Göz öňüne getirmek, modellemek, meýilleşdirmek, döredijilik we ýat ýaly akyl proseslerinde möhüm rol oýnaýar.
Giň manyda “şekillerde” bolup geçýän her bir proses hyýaldyr. Şonuň üçin kitap okamak hyýaly ösdürmegiň iň täsirli usullaryndan biridir.
Albert Eýnşteýniň belläp geçişi ýaly: “Göz öňüne getirmek bilimden has möhümdir” we käbir leksiýalary: “Ýagtylygyň şöhlesiniň üstünde oturanyňyzy göz öňüne getiriň …” sözleri bilen başlapdyr.
2. Ruh saglygy
Elbetde, Alsgeýmer keselinden gutulmak üçin okamagyň täsiriniň uludygy bellenilýär. Galyberse-de, kitap okaýan adamyň beýnisi yzygiderli ösüşde bolup, köp sanly täze neýron baglanyşyklary döredip, olar hem intellektiň ösüşine öz oňyn täsirini ýetirýär.
3. Ynamlylyk
Hakykatdan hem, köp kitap okaýan adam özüne ynamly bolýar. Ol özüne bolan ynamyny ýokarlandyryp, islendik jedelli meselelerde özüni rahat alyp barýar.
4. Söz baýlygy
Yzygiderli okamagyň söz baýlygyny giňeldip, sözleri owadan, baý we ynandyryjy edýändigi hiç kim üçin syr däl.
5. Ünsüň jemlenmegi
Täze tehnologiýalaryň döwründe adamlaryň ünsüni jemlemegi kyn bolýar. Şonuň üçin bu döwürde has köp kitap okamak ünsüňi jemlemek üçin peýdalydyr. Okamak bu ussatlygy ösdürmegiň iň gowy usulydyr.
Näçe köp yzygiderli okasaňyz, beýniňiz has uzak wagtlap bir zada ünsi jemlemäge öwrenişer. Bu her kimiň ösdürip biljek gaty möhüm ussatlygydyr.
6. Ýat we pikirlenmek
Okamagyň adamyň pikirine we ýadyna gaty peýdaly täsir edýändigi bellidir. Günde azyndan bir sagat okaýanlaryň, okamaýanlara garanyňda has çeýe we ösen ýady bar.
Yzygiderli kitap okamak, alnan maglumatlary ýygnamaga, derňemäge we düşündirmäge mümkinçilik berýän pikirlenmäni ösdürýändigini hem bellemelidiris.
7. Gözýetim
Kitap okamagyň adamyň gözýetiminiň ösmegine täsiri şeýle bir uludyr welin, oňa baha bermek kyn. Galyberse-de, gowy edebiýatlary okamak bilen, siz diňe bir psihologiýany öwrenmersiňiz, pikirlenmegi we derňemegi öwrenersiňiz, durmuşy synlamagyň özboluşly tejribesini alarsyňyz.
Serdar Durdyýew,
S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň talyby.