BILIM

ABŞ-da immigrantlar we halkara talyplar bolmasa, köp uniwersitetler ýapylyp biler

“Forbes” neşiriniň habaryna görä, immigrantlar, halkara talyplar we immigrant maşgalalaryň çagalary bolmazdan, Amerikanyň köp uniwersitetleri we kolležleri maliýe taýdan durnuklylygyny ýitirip, ýapylyp biljek howp bilen ýüzbe-ýüz bolup biler (forbes.com).

Uniwersitetleriň ýüzbe-ýüz bolýan maliýe kynçylyklary

“Forbes”-iň habar bermegine görä, halkara talyplar aýratyn-da kiçi, hususy we dini ugruň bilim berýän okuw jaýlary üçin iň möhüm girdeji çeşmesidir. Bu okuw jaýlarynyň köpüsiniň býujetleriniň uly bölegini daşary ýurtly talyplaryň töleýän okuw tölegleri we ýaşaýyş çykdajylary düzýär. Bu girdejiler azalsa, okuw jaýlarynyň işini dowam etdirmek mümkinçiligi hem azalýar.

NAFSA-nyň duýduryşy: uly peseliş we ykdysady täsirler

NAFSA – Halkara Bilim Berijiler Assosiasiýasynyň seljermegine görä, şu güýz semestrinde Amerikanyň kolležlerinde halkara talyplaryň sany 150 müň adam çenli azalmagy ähtimal. Bu bolsa bilim ulgamynyň umumy býujetinde takmynan 7 milliard dollarlyk ýitgi we 60 müňden gowrak iş ornunyň ýitirilmegi bilen netijelenip biler (forbes.com).

Haýsy okuw jaýlary iň köp zyýan çekip biler?

“Brookings Institution” guramasynyň geçiren barlaglary, halkara talyplaryň paýynyň ýokary bolan käbir ştatlarda, hususan-da hususy we dini ugurdaky okuw jaýlarynda girdejiniň ep-esli azalmagynyň mümkindigini görkezýär. Halkara talyplar diňe uniwersitetleriň kassasyna däl-de, eýsem, okuw jaýlarynyň töweregindäki ýerli ykdysadyýete hem möhüm goşant goşýar.


Gysgaça maglumat:

  • Iň uly howp astyndaky okuw jaýlary: kiçi, hususy, dini we ýöriteleşen kolležler
  • Çak edilýän ýitgi: 150 müň halkara talyp, 7 milliard dollar girdeji we 60 müňden gowrak iş orny
  • Köpräk täsir edýän ýerler: halkara talyplar köp bolan ştatlar we hususy okuw mekdepleri
  • Ykdysady goşant: talyp başyna ýyllyk ortaça 130 dollar, käbir ýerlerde has ýokary

Netije:
“Forbes” tarapyndan berlen maglumatlara görä, halkara talyplaryň sanynyň azalmagy diňe bir okuw jaýlarynyň akademiki giňişligine däl, eýsem olaryň ykdysady durnuklylygyna hem howp salýar. Bu ýagdaý ABŞ-nyň bilim ulgamynda täze maliýe krizisini ýüze çykaryp biler.

Ýene-de okaň

Türkmenistan bilen Ýaponiýa ylym we tehnologiýa ulgamynda hyzmatdaşlygyny ösdürýär

“Ozon we klimat” atly ylmy-döredijilik bäsleşiginiň jemi jemlendi

9 aýda bilimde 755, sportda 754 medal gazanyldy

Türkmenistanly ýaş zehinliler mental hasaplamak boýunça Dünýä çempionatyna gatnaşar

«Bolaşak» maksatnamasy boýunça müňlerçe gazagystanly dünýäniň iň abraýly uniwersitetlerinde mugt okaýar

Pakistan türkmen talyplaryna talyp haky bermäge taýýar