2023-nji ýylyň 31-nji marty, Türkmenabat, Türkmenistan – – Şu gün ABŞ-nyň Halkara ösüş agentligi (USAID) we Ýewropa Bileleşiginiň Türkmenistandaky wekiliýeti, UNESCO nyň işleri barada Türkmenistanyň milli toparynyň goldaw bermeginde “Lebap Handmade Exports (Lebap HME)” startap inkubator maksatnamasyny işe başlatdy. Bu çäräniň çäginde ussat senetçileriň sergisi, şeýle hem maksatnamanyň Aşgabatda geçirilen öňki iki tapgyrynyň (HME-2021 we HME-2022) netijelerine, şol sanda ýörite Lebap welaýaty üçin işlenip düzülen üçünji tapgyryň aýratynlyklaryna degişli prezentasiýalar we ara alyp maslahatlaşmalar geçirildi.Çykyş edenler we maksatnamanyň uçurymlary ýerli ussat senetçileriň mümkinçiliklerini giňeltmäge we global elektron söwda bazarlarynda durnukly girdeji çeşmesi hökmünde olaryň adaty başarnyklaryny öňe sürmäge mümkinçilik beren maksatnamanyň HME-2021 we HME-2022 tapgyrlarynyň artykmaçlyklary we üstünlikleri barada belläp geçdiler. Senetçilik sergisiniň myhmanlary Lebap welaýatynyň dürli etraplaryndan we Türkmenistanyň beýleki ýerlerinden ussat senetçiler tarapyndan öndürilen senet önümlerini satyn almaga mümkinçilik aldylar.Alty aýyň dowamynda maksatnamanyň Lebap welaýatyndan bolan 20 gatnaşyjylary önümiň dizaýny, sosial ulgamlarynda marketing, mahabat bildirişleriniň tekstini düzmek we ýazmak, foto düşürmek we sanly marketing ýaly ugurlar boýunça zehinli hünärmenleriň tejribesini öwrenmäge mümkinçilik alarlar. Şeýle hem, bu maksatnama türkmen el işleriniň satyjylary üçin esasy maksatlaýyn bazary bolan ABŞ-nyň täze işewür hyzmatdaşlary we onlaýn-dükanlary bilen aragatnaşyklary we hyzmatdaşlygy ýola goýmaga giň mümkinçilikleri döreder.USAID-ň Türkmenistandaky wekili Nino Nadiradze bu çäräniň gatnaşyjylaryna ýüzlenip, şeýle diýdi: “HME maksatnamasynyň Aşgabatdaky ilkinji iki tapgyrynyň netijeleri bilen tanyşanymyzdan soň, biz bu üstünlikli maksatnamany Lebap welaýatynda hem gaýtalamak mümkinçiligine diýseň begendik. Biziň maksadymyz, baý medeni mirasa we bu gadymy welaýatyň özboluşly, ajaýyp senetlerinden gözbaş alýan we täze durnukly hem-de gülläp ösýän, esasanam aýallara degişli işewürlik taslamalaryny ösdürmekden ybaratdyr.”Öz gezeginde ÝB-ň ilçisi Diego Ruiz Alonso hem şeýle diýdi: “ÝB-niň Türkmenistandaky wekiliýeti hem bu maksatnamany goldamak mümkinçiligine örän şat, sebäbi Ýewropa Bileleşigi Türkmenistanyň ýerli jemgyýetleri bilen köpden bäri hyzmatdaşlyk edip gelýär, we onuň çäginde öz-özüni işli etmek, alternatiw maliýeleşdiriş we ýerli derejede ykdysady mümkinçilikleri gowulandyrmak mowzuklaryny öňe sürýär. Soňky iki ýylyň dowamynda Ýewropa Bileleşigi tarapyndan maliýeleşdirilýän we Halkara Söwda Merkezi tarapyndan durmuşa geçirilýän “Ready4Trade Central Asia” maksatnamasy ýerli ussat senetçilere karantin döwründe onlaýn satuwy we marketingi gowulandyrmak we ýerli bazara çykyşy giňeltmek ugrunda goldaw berýär. Karantiniň soňlanmagy bilen, edil häzir halkara elektron söwda platformalaryna we dünýä bazarlaryna çykmak üçin iň amatly pursatdyr, şonuň üçin biziň işlerimiziň täsirini has hem güýçlendirmek üçin donorlaryň jemgyýeti bilen hyzmatdaşlyk etmek gerekdir.”Lebap welaýatynyň taryhy we ülkäni öwreniş muzeýinde geçirilen çärä 300-den gowrak adam gatnaşdy. Myhmanlaryň köpüsi bu düwme boýunça maksatnama gatnaşmak üçin ýüz tutmak kararyna geldiler.2021-2022-nji ýyllaryň dowamynda USAID “Handmade Exports” startap-inkubator maksatnamasynyň iki tapgyryna goldaw berdi, olara 42 sany zenan telekeçiler we el işleri boýunça ussatlar gatnaşdylar. Maksatnama gatnaşyjylaryň 24-si eBay platformasynda özleriniň dükanlaryny açdylar, bahasy 100 000 Amerikan dollardan gowrak 265 harytlary platformada ýerleşdirdiler. Diňe eBay platformasynyň üsti bilen maksatnamanyň agzalary amerikan we halkara, şol sanda Kanadaly, Ýaponiýaly we Ýewropa ýurtlaryndan satyn alyjylara bahasy 7,500 amerikan dollarlyk 49 sany haryt satdylar. Mundan başga-da, soňky ýylda içerki bazardaky söwdagärleriň umumy satuwy 1,75 million manat boldy. Bu gowy ösüşiň görkezijisidir, bu esasanam, ýerli onlaýn bazarlary ýaly täze satuw kanallarynyň ornaşdyrylmagy, ýerli sergilere işjeň gatnaşmak we marketingiň gowulaşmagy bilen mümkin boldy.
###
USAID dünýädäki iň esasy halkara ösüş agentligi we ösüş pudagynda netijeleri gazanýan katalitik agentdir. Has giňişleýin maglumat üçin https://www.usaid.gov/central-asia-regional we Feýsbukda USAID/ Central Asia https://www.facebook.com/USAIDCentralAsia sahypasyna girip görmegiňizi haýyş edýäris.