Takmynan 2600 ýyl ozal ölen aýalyň mumiýalanan ýüzüniň täzeden gurulmagy, goňur gözleri we ýokarky dişleri birneme uzap gidýän owadan aýaldygy ýüze çykaryldy. Alymlar “Shep-en-Isis” ýa-da “Shepenese” ady bilen tanalýan Müsüriň meşhur mumiýasynyň KT barlaglaryny ulanyp, ýüzündäki düwürtiklere çenli jikme-jik maglumat berdiler. Täze açyşyň, taryhdaky adamlaryň şahsyýetleri barada täze maglumatlary açmak arkaly olaryň jemgyýetdäki ornuny aýdyňlaşdyrjakdygy aýdyldy.
“Shep-en-Isis” diýlip atlandyrylýan bu munya, 1820-nji ýylda Şweýsariýa göçmezden ozal, Müsüriň Nil derýasynyň günbatar kenarynda ýerleşýän Deir el-Bahari mazarlygynda tapyldy. Onuň jesetleri häzirki wagtda Şweýsariýanyň St Gallen şäherindäki San Galo Monastir kitaphanasynda saklanýar.
“Shep-en-Isis”-iň sarkofagasyndaky ýazgylar onuň baý ýokary gatlak maşgalasyna degişlidigini we b.e. öňki 7-nji asyrda ömründe belli bir derejede resmi bilim alandygyny görkezýär.
Hünärmenleriň pikiriçe, “Shep-en-Isis” miladydan öňki 610-njy ýylda ölmezinden ozal Thebes şäherinde bir ruhanynyň gyzydy. Şeýle-de bolsa, “Shep-en-Isis”-iň aýalynyň adyny, kärini ýa-da çagasynyň bardygyny anyklamak mümkin däl. Beýleki tarapdan, “Shep-en-Isis” -iň ýüzüni täzeden gurmak taslamasy Sisiliýadaky “FAPAB” gözleg merkezi we Awstraliýadaky Flinders uniwersiteti Braziliýaly 3D dizaýneri Sisero Moraes bilen bilelikde amala aşyryldy. Moraes ozal Magdalaly Merýem we Isa Mesih ýaly taryhy şahsyýetleriň ýüz keşbini täzeden döredipdi.
Hünärmenler “Şep-en-Isisiň kazyýet işiniň täzeden dikeldilmegi atly kitapda bu işi suratlandyryp, sazlaşykly we deňeşdirilen kellesi “Shep-en-Isis”-iň ömründe owadan aýal bolandygyny görkezýär” -diýdi.
“Shep-en-Isis”-iň mumiýasynyň görnükli fiziki aýratynlyklaryndan biriniň dişlerini gaty gowy gorap saklamak bolandygyny habar berdiler. Topar ýuwaş-ýuwaşdan gözleri we derini goşmak bilen janly gatlaklary döretdi, şeýle hem mumiýanyň saçynyň we burnunyň töweregindäki ownuk bölekler ýaly inçe jikme-jiklikleri döretdi.
Beýleki bir tarapdan, “Shep-en-Isis” kakasy Pa-es-tjenfi bilen, ejesi Berlinden bolan, Deir el-Bahari ybadathanasyndaky faraon Hatşeputyň mazar ybadathanasynda ýerleşýän maşgala mazarynda tapyldy.
“Şep-en-Isis”-iň anatomiki ýaşyna we içki tabytynyň stiline esaslanyp, takmynan 650-nji ýylda doglan we miladydan öňki 620-610-njy ýyllar aralygynda ölen bolmaly diýip pikir edildi.