Entelektüel Girişimci: Faydalı Olurken Kazanmak

Kazanç kazanmak amacıyla iş kuran, bir eksikliği gideren ve risk alan kişinin yaptığı faaliyete genel olarak “girişimcilik” denir ve bu faaliyeti icra eden kişiye de “girişimci” denir. Girişimcilik ile ilgili çeşitli tanımlamalar verilebilir ancak, biz bu çalışmada girişimciliği 3 kategoride değerlendirmek ve kategorilerden “entelektüel girişimciliği” kısaca açıklamak istiyoruz.

Buna göre, ilk kategori girişimciye hukuksal ve toplumsal değer gözetmeksizin sadece ve sadece para kazanmayı amaç edinen girişimciyi örnek gösterebiliriz. Bu tür girişimci bulunduğu hukuk sisteminin kurallarını ihlal etmeyi veya toplumsal değerleri göz ardı etmeyi para kazanmak için başvurulacak bir yol olarak görür. Yani bu tür girişimcinin tek amacı para kazanmak ve bu paranın hangi yollarla kazanıldığı önemli değildir.

İkinci kategorideki girişimci ise, yaptığı faaliyetlerinde hukuk sisteminin kurallarına uygun hareket etmekte ve içinde bulunduğu toplumun genel kurallarına uymaktadır. Ancak bu tür girişimcilik takdir edilecek bir girişimcilik faaliyet olmakla birlikte, bu tür girişimcilikte sosyal fayda ve değer göz ardı edilmektedir. Yani bu tür girişimcilikte esas amaç sadece ve sadece “ hukuka ve ahlaka uygun kazanmaktır”.

Biz ilk iki kategori girişimciler için herhangi bir “kategori ismi” vermezken, üçüncü bir girişimciliğe “entelektüel girişimcilik” ve bu kategorideki girişimciye ise, “entelektüel girişimci” demeyi uygun buluyoruz.

Entelektüel girişimcide 2. kategorideki girişimci gibi hukuka ve toplumsal kurallara sonuna kadar riayet ederken, bu girişimciyi ikinci tür girişimciden ayıran başlıca özellik, “entelektüel girişimcinin” başta içinde bulunduğu toplum olmak üzere global sosyal fayda ile ilgilenmesi ve bununla dertlenmesidir. Biz bu tür girişimcinin başlıca amacını “faydalı olurken kazanmak” ilkesine riayet etmesi olarak görüyoruz. Aslında girişimci ile iş insanı arasındaki başlıca fark, iş insanının var olan sistem içinde iş yaparak para kazanırken, girişimci bir eksikliği tespit ederek, o eksikliğe çözüm üreten kişidir. Bu amaçla girişimci aslında öncelikle “faydalı olur” sonra “kazanır”. 

Entelektüel girişimciyi de iki kategoride değerlendirebiliriz. Bunun ilki “aktif entelektüel girişimci”, diğeri ise, “pasif entelektüel girişimcidir”.

Aktif entelektüel girişimci, faydalı olarak para kazanırken, aynı anda, içinde bulunduğu toplumun meseleleri ile ilgilenmekte ve kendi imkanları çerçevesinde “sosyal fayda” üretmektedir. Örneğin gençlere örnek olmak, onlara yol gösterici olmak, ülkesinin tanıtımı ile ilgilenmek, temiz çevre için girişimlerde bulunmak, sportif ve sağlık alanındaki destekleme gibi faaliyetleri bu “sosyal faydaya” örnek gösterilebilir. Aktif entelektüel girişimci bu işlemleri bizzat katılarak yaparken, pasif entelektüel girişimci daha çok kendi işine ağırlık vermekte, ancak, “aktif entelektüel girişimcileri” ve bu tür sosyal faydayı üretenleri desteklemektedir.

Değerli “değer” üreten girişimciler, acaba siz, yani, biz hangi kategorideki girişimciyiz?

Kıymetli okurlar, bu konuyla ilgili görüşlerinizi ve yorumlarını paylaşmanızı rica ediyoruz. Sizin değerli katkılarınız ile kısaca özetlemeye çalıştığım “entelektüel girişimci” kavramını daha sağlam temellere oturmak ve kim bilir bu kategori girişimciliğe “teşvik etmekle” kendimizi de bu kategoride konumlandırma şansına sahip oluruz.  

Not: Bu yazı biraz samimi ifadelerle kaleme alınmış olup, gelecekte akademik dille kaynaklara başvurarak geniş çalışma yapılmak amaçlanmaktadır. 

Dr.Döwran ORAZGYLYJOW

 

Ýene-de okaň

Youth Forum in Awaza: Empowering Young Voices for the Future of Landlocked Developing Countries

Parliamentary Forum in Awaza

Marcus Aurelius Statue returns to its homeland, Türkiye, after 65 years

Every layover feels like a full journey in Istanbul

UN Secretary-General Arrives in Turkmenistan to Discuss Global Issues

Prime Minister of Nepal leaving for Turkmenistan

A telephone conversation of Turkmenistan and the Republic of Seychelles

UN Awaza forum: The World’s Attention Will Be Centered on Awaza

Ata Watan Eserleri

Turkmenistan and Uzbekistan Foreign Ministers Discuss Strategic Partnership in Phone Call

Baku hosts Turkmenistan and Azerbaijan 8th meeting of the Joint Intergovernmental Commission

5 compelling reasons to visit Didim on the Aegean coast of Türkiye

Ata Watan Eserleri

Experience an unforgettable road trip along the breathtaking Turkish Riviera

Turkmenistan Pavilion at EXPO 2025 in Osaka Attracted Over a Million Visitors

Turkmen-Japanese Business Forum held in Osaka

Iran to Launch Three New Rail Connections to Neighboring Countries

Free training opportunity for women interested in entrepreneurship

Ambassador H. Amannazarov met with State Secretary of the Austria

Ambassador H.Amannazarov met with IAEA Director General Rafael Grossi

A telephone conversation of the Foreign Ministries of Turkmenistan and San Marino

DNA Study Reveals Female-Centred Society at Türkiye’s Neolithic Çatalhöyük

Ata Watan Eserleri