Entelektüel Girişimci: Faydalı Olurken Kazanmak

Kazanç kazanmak amacıyla iş kuran, bir eksikliği gideren ve risk alan kişinin yaptığı faaliyete genel olarak “girişimcilik” denir ve bu faaliyeti icra eden kişiye de “girişimci” denir. Girişimcilik ile ilgili çeşitli tanımlamalar verilebilir ancak, biz bu çalışmada girişimciliği 3 kategoride değerlendirmek ve kategorilerden “entelektüel girişimciliği” kısaca açıklamak istiyoruz.

Buna göre, ilk kategori girişimciye hukuksal ve toplumsal değer gözetmeksizin sadece ve sadece para kazanmayı amaç edinen girişimciyi örnek gösterebiliriz. Bu tür girişimci bulunduğu hukuk sisteminin kurallarını ihlal etmeyi veya toplumsal değerleri göz ardı etmeyi para kazanmak için başvurulacak bir yol olarak görür. Yani bu tür girişimcinin tek amacı para kazanmak ve bu paranın hangi yollarla kazanıldığı önemli değildir.

İkinci kategorideki girişimci ise, yaptığı faaliyetlerinde hukuk sisteminin kurallarına uygun hareket etmekte ve içinde bulunduğu toplumun genel kurallarına uymaktadır. Ancak bu tür girişimcilik takdir edilecek bir girişimcilik faaliyet olmakla birlikte, bu tür girişimcilikte sosyal fayda ve değer göz ardı edilmektedir. Yani bu tür girişimcilikte esas amaç sadece ve sadece “ hukuka ve ahlaka uygun kazanmaktır”.

Biz ilk iki kategori girişimciler için herhangi bir “kategori ismi” vermezken, üçüncü bir girişimciliğe “entelektüel girişimcilik” ve bu kategorideki girişimciye ise, “entelektüel girişimci” demeyi uygun buluyoruz.

Entelektüel girişimcide 2. kategorideki girişimci gibi hukuka ve toplumsal kurallara sonuna kadar riayet ederken, bu girişimciyi ikinci tür girişimciden ayıran başlıca özellik, “entelektüel girişimcinin” başta içinde bulunduğu toplum olmak üzere global sosyal fayda ile ilgilenmesi ve bununla dertlenmesidir. Biz bu tür girişimcinin başlıca amacını “faydalı olurken kazanmak” ilkesine riayet etmesi olarak görüyoruz. Aslında girişimci ile iş insanı arasındaki başlıca fark, iş insanının var olan sistem içinde iş yaparak para kazanırken, girişimci bir eksikliği tespit ederek, o eksikliğe çözüm üreten kişidir. Bu amaçla girişimci aslında öncelikle “faydalı olur” sonra “kazanır”. 

Entelektüel girişimciyi de iki kategoride değerlendirebiliriz. Bunun ilki “aktif entelektüel girişimci”, diğeri ise, “pasif entelektüel girişimcidir”.

Aktif entelektüel girişimci, faydalı olarak para kazanırken, aynı anda, içinde bulunduğu toplumun meseleleri ile ilgilenmekte ve kendi imkanları çerçevesinde “sosyal fayda” üretmektedir. Örneğin gençlere örnek olmak, onlara yol gösterici olmak, ülkesinin tanıtımı ile ilgilenmek, temiz çevre için girişimlerde bulunmak, sportif ve sağlık alanındaki destekleme gibi faaliyetleri bu “sosyal faydaya” örnek gösterilebilir. Aktif entelektüel girişimci bu işlemleri bizzat katılarak yaparken, pasif entelektüel girişimci daha çok kendi işine ağırlık vermekte, ancak, “aktif entelektüel girişimcileri” ve bu tür sosyal faydayı üretenleri desteklemektedir.

Değerli “değer” üreten girişimciler, acaba siz, yani, biz hangi kategorideki girişimciyiz?

Kıymetli okurlar, bu konuyla ilgili görüşlerinizi ve yorumlarını paylaşmanızı rica ediyoruz. Sizin değerli katkılarınız ile kısaca özetlemeye çalıştığım “entelektüel girişimci” kavramını daha sağlam temellere oturmak ve kim bilir bu kategori girişimciliğe “teşvik etmekle” kendimizi de bu kategoride konumlandırma şansına sahip oluruz.  

Not: Bu yazı biraz samimi ifadelerle kaleme alınmış olup, gelecekte akademik dille kaynaklara başvurarak geniş çalışma yapılmak amaçlanmaktadır. 

Dr.Döwran ORAZGYLYJOW

 

Ýene-de okaň

Minister of Foreign Affairs of Turkmenistan pay visit to Moscow

EU and Turkmenistan Discuss Plans for Multilateral and Bilateral Events

Turkmen Students Receive Government Scholarships to Study at Chinese Universities

Telephone conversation between the Ministers of Foreign Affairs of Turkmenistan and Russia

Turkmenistan and China Sign Agreement on Technical and Economic Cooperation

Uzbekistan and Turkmenistan Strengthen Transport Links: From Sea to Sky

The Caspian transport hub: from competition to cooperation – The Middle Corridor – a driver of Eurasian integration

Azerbaijan-Turkmenistan-Uzbekistan summit led to signing a package of documents on transport, trade and regional cooperation

President of Uzbekistan Honored with Symbolic Gift of Camels at Trilateral Summit in Awaza

The National Leader of Turkmenistan met with the President of Uzbekistan

The National Leader of Turkmenistan met with the President of Azerbaijan in Turkmenbashi

Kids Expo 2025: Turkmen Schoolchildren Stun the World with New Mental Arithmetic Records

Uzbekistan – Turkmenistan – Azerbaijan Trilateral Summit to Be Held in Awaza

Ashgabat Prepares for International Forum Marking 30 Years of Neutrality – Turkmenistan to Enshrine Peace and Trust Policy in Constitutional Law

Halk Maslahaty of Turkmenistan to Convene in Ashgabat in September

Statement on the United States-Turkmenistan Annual Bilateral Consultations

Secretary Rubio’s Meeting with Turkmenistan Foreign Minister Meredov

Iran Seeks to Boost Electricity Imports from Turkmenistan

JLPT Japanese Language Exam to Be Held in Ashgabat

New Transboundary Tourism Route to Connect Turkmenistan, Uzbekistan, and Kazakhstan