5- 6 Haziran 2021 tarihleri arasında Türkmenistan Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Raşid Meredov başkanlığındaki üst düzey bir Türkmen heyeti Afganistan’da çalışma ziyaretinde bulundu.
Ziyaretin ilk gününde Türkmenistan ve Afganistan İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanları Ra,id Meredov ve Mohammad Hanif Atmar önderliğinde Türkmen ve Afgan heyetlerinin kapsamlı istişareleri gerçekleştirildi. Heyetlerde iki ülkenin ekonomi danışmanları, enerji ve ulaştırma sektörlerinin başkanları ve temsilcilerinin yanı sıra ortak projelerin uygulanmasında yer alan ulusal finans kurumlarının ve uluslararası holdinglerin başkanları yer aldı.
TAPİ PROJESİ JEOEKONOMİK OLARAK TA ÖNEMLİ
İstişarelerin ilk bölümü, Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan doğalgaz boru hattının inşasının hayata geçirilmesine yönelik oldu. Özellikle, TAPI’nin Türkmen bölümünün inşaatının tamamlanması ve bu yılın ikinci yarısında Türkmen-Afgan sınırından Herat şehrine doğalgaz boru hattı inşaatının başlatılması ile ilgili konuları görüştüler. Sözde “Herat Stratejisi” çerçevesinde, lojistik, teknik ve mali yönler de dahil olmak üzere projenin yeni aşamalarının uygulanmasına ilişkin pratik konular ele alındı.
Dışişleri Bakanı Raşid Meredov, yaptığı konuşmada, TAPI projesinin jeopolitik ve jeoekonomik açıdan önemini vurguladı. TAPI doğalgaz boru hattının inşasının Avrasya kıtasındaki en önemli enerji projelerinden biri olduğu kaydedildi.
TAP ELEKTRİK HATTI PROJESİ
Ardından Türkmenistan-Afganistan-Pakistan güzergahı boyunca yüksek gerilim enerji nakil hattının uygulanmasına yönelik bir bölüm düzenlendi. Türkmenistan ve Afganistan İslam Cumhuriyeti’nin Devlet Başkanları’nın katılımıyla Kerki (Türkmenistan) – Şibergan (Afganistan) istikametinde bir enerji nakil hattının bu yılın Ocak ayında başarıyla devreye alındı. Bugün bu hat üzerinden Türkmenistan’dan gelen elektrik Mezar-ı Şerif şehrine gönderiliyor. Bu bağlamda taraflar, Türkmenistan’dan Afganistan’a elektrik arzını artırmak için yeni olanakları değerlendirdi.
Taraflar, iki ülke heyetlerinin katılımcılarının Türkmenistan-Afganistan-Pakistan enerji projesinin uygulanmasına ilişkin konuşmalarını dinlediler. Özellikle Türkmenistan Enerji Bakanı Çarımurat Purçekov bir sunum yaptı.
TÜRKMEN-AFGAN DEMİRYOLU ALANINDA İŞBİRLİĞİ
Ayrıca, bir bütün olarak bölgedeki ekonomik entegrasyon üzerinde olumlu bir etkiye sahip olması amaçlanan, iki ülkenin katılımıyla demiryolu ağlarının genişletilmesi alanındaki işbirliğinin daha da geliştirilmesi hakkında bir bölüm düzenlendi.
Bu yöndeki işbirliğinin somut sonuçları vardır. Kerki-İmamnazar hattının 2016 yılında Türkmenistan ve Afganistan İslam Cumhuriyeti Devlet Başkanları’nın katılımıyla başarıyla devreye alındığı vurgulandı. Bu yılın başında Afganistan İslam Cumhuriyeti’nin Akina-Andhoy istasyonları arasındaki 30 kilometrelik demiryolu hattının törenle açılışı gerçekleşti.
Taraflar Turgundi-Herat demiryolu kesiminin inşası için projenin kabul edilebilirliği konusunda görüş alı,verişinde bulundu.
LAPİS LAZULİ KORİDORU DA ÖNEMLİ
İstişareler sırasında, uluslararası ulaşım koridoru “Lapis Lazuli”nin potansiyelini ortaya çıkarmakla ilgili değerlendirmeler de yapıldı. Bu bağlamda, Türkmen tarafının bu koridorun işlevselliğini optimize etmek için ortak mekanizmaların oluşturulması ve teşvik edilmesi konusunda ortak ülkelerle işbirliği yapmaya hazır olduğu teyit edilmiştir.
Bu istişareler, katılımcıların, su kaynakları yönetimi, sanayi, inşaat ve diğer alanlar da dahil olmak üzere geniş bir yelpazede Türkmen-Afgan işbirliğinin bir dizi diğer konularını değerlendirdi.