Foto Habar: “Garagum ýalkymy”

Gözel Diýarymyzyň Garagum sährasyndaky köp ýyllardanbäri ody sönmeýän Derweze gaz krateridir. Ol “Garagum ýalkymy” diýlip atlandyryldy.

“Garagum ýalkymynyň” täsinlikleri barada gysgaça…

  • Derweze irki döwürlerde gazylyp alynýan peýdaly baýlyklara hem baý ýer. Derweze sebitinde tebigy taýdan arassa kükürdi gazyp almak işi amala aşyrylypdyr. 1929-njy ýylda Derweze ýaýlasynda kükürt zawodynyň düýbi tutulypdyr.

  • Mundan başga-da, geologlar tarapyndan gaz käniniň hem üstünden barlypdyr. Bu ýerlerde ylmy-barlag işleri geçirilip, buraw işleri amala aşyrylypdyr.
  • Buraw işleri geçirilen pursatynda garaşylmadyk tebigy hadysa emele gelipdir. Göz-açyp ýumasy pursatda çuň guýy emele gelipdir. Onuň çuňlugy 20 metre, giňligi 60 metre barabardyr.

  • Geologlar daş-töwerege gaz ysynyň ýaýrap başlandygy duýup, gazyň düzümindäki zäherleýji maddalar janly-jandara zeper ýetirmez ýaly, onuň ýakylýandygyndan ugur alyp, ony ýakmak babatda karara gelnipdir. Şeýlelikde ol müdimi ýanýan oda öwrülipdir.
  • Häzirki wagtda “Garagum ýalkymy” ýerli we daşary ýurtly syýahatçylaryň iň bir gelim-gidimli ýerleriniň biridir. Guýuda ýanýan oduň alawynyň 10-15 metr belentlige galýandygyny ony synlamaga gelýänlerde örän täsin duýgulary döredýär.
  • Tebigy ýanýan “Garagum ýalkymy” Türkmenistanyň paýtagty Aşgabatdan 270 kilometr daşlykda, Ýerbent obasyndan, takmynan, 90 kilometr uzaklykda ýerleşýär.
  • Bu ýerde türkmen alymlary indi 50 ýyldan bäri ylmy-gözleg işlerini alyp barýarlar.

  • 2013-nji ýyldan türkmen hünärmenleri kanadaly kärdeşleri bilen bilelikde 500 derejedäki gyzgynlyga çydamly ýörite enjamlary ulanyp, krateriň düýbüne düşüp, ylmy-gözleg işlerini amala aşyrdy.
  • Onuň düýbünden alnan topragyň düzümini öwrenmek arkaly adaty tebigatda ýaşamaga ukypsyz, diňe aýratyn şertlerde ýaşaýan janly bakteriýalaryň bardygy ýüze çykaryldy. Bu tapyndy astrobiologiýa ylmy üçin örän wajypdyr. Gün ulgamyndan daşardaky planetalarda ýaşamak üçin bar bolan şertler şu ýerdäki gaz krateriniň şertlerine meňzeşdir.

  • Ýarym asyrdan bäri sönmän ýanyp duran krater dünýä jemgyýetçiliginde-de uly gyzyklanma döretdi. Dünýäniň köp sanly internet neşirlerinde bu barada makalalar çap edildi. Galyberse-de, durmuşda gezip görmegi maslahat berilýän esasy syýahatçylyk merkezleriniň birine öwrüldi.

Ýene-de okaň

Делегация Туркменистана приняла участие в министерской встрече по укреплению межрегиональной связности в Люксембурге

Туркменская делегация приняла участие в 5-ом Тбилисском форуме Шелкового пути

«Аркадаг» вырвал ничью у «Аль-Ахли» в матче Лиги чемпионов АФК-2

Президент Туркменистана обсудил с компаниями из ОАЭ партнерство в нефтегазе

Президент Туркменистана принял вновь назначенного Посла Индии

OGT 2025: BOTAŞ заявляет, что следующая цель – долгосрочные, крупномасштабные поставки туркменского газа в Турцию

В Ашхабаде стартовали Международная конференция и выставка OGT 2025

Делегация Туркменистана принимает участие в 10-й сессии Конференции сторон Международной конвенции против допинга в спорте (COP10, UNESCO)

Посол Туркменистана вручил копии верительных грамот в Министерстве иностранных дел Объединённых Арабских Эмиратов

Мировое признание: качкар utmb – первый этап всемирной серии в Турции

Укрепляя межпарламентский диалог между Туркменистаном и Грузией

Состоялась встреча Президента Грузии и главы МИД Туркменистана

Туркменистан и Грузия открывают новые перспективы взаимовыгодного сотрудничества

Туркменистан и Республика Ботсвана установили дипломатические отношения

Председатель Халк Маслахаты Туркменистана ознакомился с темпами строительства и проектами в городе Аркадаг

Визит Председателя Меджлиса Туркменистана в Москву: Гулманова и Матвиенко обсудили стратегическое партнерство и подписали межпарламентское соглашение

Туркменистан протянет руку помощи афганскому народу

Визит министра иностранных дел Туркменистана в Тбилиси

Состоялась встреча Председателя Меджлиса Туркменистана с Валентиной Матвиенко

Подписан Меморандум о сотрудничестве между Northwest College и Медицинской школой имени Индиры Ганди