Foto Habar: “Garagum ýalkymy”

Gözel Diýarymyzyň Garagum sährasyndaky köp ýyllardanbäri ody sönmeýän Derweze gaz krateridir. Ol “Garagum ýalkymy” diýlip atlandyryldy.

“Garagum ýalkymynyň” täsinlikleri barada gysgaça…

  • Derweze irki döwürlerde gazylyp alynýan peýdaly baýlyklara hem baý ýer. Derweze sebitinde tebigy taýdan arassa kükürdi gazyp almak işi amala aşyrylypdyr. 1929-njy ýylda Derweze ýaýlasynda kükürt zawodynyň düýbi tutulypdyr.

  • Mundan başga-da, geologlar tarapyndan gaz käniniň hem üstünden barlypdyr. Bu ýerlerde ylmy-barlag işleri geçirilip, buraw işleri amala aşyrylypdyr.
  • Buraw işleri geçirilen pursatynda garaşylmadyk tebigy hadysa emele gelipdir. Göz-açyp ýumasy pursatda çuň guýy emele gelipdir. Onuň çuňlugy 20 metre, giňligi 60 metre barabardyr.

  • Geologlar daş-töwerege gaz ysynyň ýaýrap başlandygy duýup, gazyň düzümindäki zäherleýji maddalar janly-jandara zeper ýetirmez ýaly, onuň ýakylýandygyndan ugur alyp, ony ýakmak babatda karara gelnipdir. Şeýlelikde ol müdimi ýanýan oda öwrülipdir.
  • Häzirki wagtda “Garagum ýalkymy” ýerli we daşary ýurtly syýahatçylaryň iň bir gelim-gidimli ýerleriniň biridir. Guýuda ýanýan oduň alawynyň 10-15 metr belentlige galýandygyny ony synlamaga gelýänlerde örän täsin duýgulary döredýär.
  • Tebigy ýanýan “Garagum ýalkymy” Türkmenistanyň paýtagty Aşgabatdan 270 kilometr daşlykda, Ýerbent obasyndan, takmynan, 90 kilometr uzaklykda ýerleşýär.
  • Bu ýerde türkmen alymlary indi 50 ýyldan bäri ylmy-gözleg işlerini alyp barýarlar.

  • 2013-nji ýyldan türkmen hünärmenleri kanadaly kärdeşleri bilen bilelikde 500 derejedäki gyzgynlyga çydamly ýörite enjamlary ulanyp, krateriň düýbüne düşüp, ylmy-gözleg işlerini amala aşyrdy.
  • Onuň düýbünden alnan topragyň düzümini öwrenmek arkaly adaty tebigatda ýaşamaga ukypsyz, diňe aýratyn şertlerde ýaşaýan janly bakteriýalaryň bardygy ýüze çykaryldy. Bu tapyndy astrobiologiýa ylmy üçin örän wajypdyr. Gün ulgamyndan daşardaky planetalarda ýaşamak üçin bar bolan şertler şu ýerdäki gaz krateriniň şertlerine meňzeşdir.

  • Ýarym asyrdan bäri sönmän ýanyp duran krater dünýä jemgyýetçiliginde-de uly gyzyklanma döretdi. Dünýäniň köp sanly internet neşirlerinde bu barada makalalar çap edildi. Galyberse-de, durmuşda gezip görmegi maslahat berilýän esasy syýahatçylyk merkezleriniň birine öwrüldi.

Ýene-de okaň

Стали известны объемы импорта природного газа в Азербайджан из Туркменистана

Посол Туркменистана принял делегацию Европейского инвестиционного банка в Брюсселе

Председатель Халк Маслахаты Туркменистана проинспектировал подготовку к форуму ООН в Авазе

В Брюсселе послы стран Центральной Азии обсудили с Европейской Комиссией приоритетные направления сотрудничества

Туркменистан представил свою энергетическую стратегию на круглом столе Brussels Energy Club в Брюсселе

Сообщение Туркменистана по поводу необъективной информации украинском телевизионном канале «FREEДОМ»

Делегация Туркменистана приняла участие во Встрече высокого уровня ООН по региональным зонам мира

Кая Каллас выразила благодарность Туркменистану

Вновь назначенный посол Туркменистана вручил верительные грамоты Президенту Республики Сербия

Главы МИД Кыргызстана и Туркменистана переговорили по телефону

Президент Туркменистана выразил соболезнования США в связи с наводнением в Техасе

Состоялся телефонный разговор между главами внешнеполитических ведомств Туркменистана и Королевства Лесото

Телефонный разговор Министров иностранных дел Туркменистана и Королевства Эсватини

В Ашхабаде прошел концерт американской кантри-рок звезды Джессики Линн

Туркменистан впервые представлен на Женском Кубке мира FIDE по шахматам

Судья из Туркменистана дебютирует на международном турнире

Определены соперники сборной Туркменистана на международном турнире «CAFA Nations Cup-2025»

Открыта аккредитация СМИ на Конференцию ООН по LLDC в Авазе

Туркменистан развивает диалог на площадках ООН и Конгресса парламентариев

Туркменистан и Commerzbank AG выходят на новый этап финансового сотрудничества