Ünlü kişisel gelişim uzmanı Mümin Sekman tarafından kaleme alınan Çocuklar İçin Başarı Hikayeleri serisinin 1.kitabı olan “Edison: Hayalını Nasıl Gerçekleştirdi?” Kitabının okuyan ve Sizin için özetleyen Aşkabat Türkmen-Türk okulunun 6.sınıf öğrencisi Ysmaýyl Orazgylyjow’un yazısını ufak dokunuşlar sonrası Sizin bilgilerinize sunuyoruz. Bu Ysmaýyl’ın ilk kaleme aldığı yazısı, daha doğrusu özet yazısıdır.
İşte Ysmaýyl’ın özet Yazısı
Thomas Edison herkesin bildiği gibi ampulü bulan, yani icat eden kişidir. Onun sayesinde her akşam yollarımız aydınlanır, film izleyebiliriz, hatta bu yazının yazılmasından Sizin ulaşmasına kadar neredeyse her an elektrik kullanıyoruz.
Tom 1847 yılında Amerika’da doğdu. Annesi öğretmen, babası ise çiftçilik ve marangozluk yapıyordu. Tom yoksul bir ailede yaşayan zeki ve meraklı bir çocuktu, makineleri söküp yeniden birleştirirdi. Tom’un ilk deneylerinden birisi kümeste tavuklar gibi yumurtanın üstünde oturarak civciv çıkarmaktı. Ancak onun bilmediği şey tavukların 20 gün boyunca sıkılmadan yumurtaların üzerinde oturmasıydı.
Tom 7 yaşındayken okula başladı. O çok heyecanlıydı ama heyecanı ancak bir kaç gün sürdü. Tom deneyerek öğrenenlerdendi. Tom’un öğretmenleri onun ailesine “oğlunuz tam bir ahmak” derdi. Tom işitmekte zorlandığı için iyi duyamıyordu. Tom deney yapmayı seven bir çocuktu ve neredeyse her deneyinde bir şeyler yakardı.
Tom 12 yaşına geldiğinde artık bir işe girmeyi düşünüyordu. Annesi önce izin vermek istemedi ama ailesinin maddi durumunun kötü olduğundan dolayı izin vermek zorunda kaldı. Tom demir yolları şirketine girmeyi tercih etti ve trenlerde gazete satmaya başladı. Tom trenin arkasında boş bir vagon ’da deneylerini yapardı. Sonra Tom kendi gazetesini yapmayı düşünüyor ve gazete çıkaran şirkete giderek depoda iyi çalışmayan bir fotokopi alarak kendi vagonuna koyuyor. Tabi fotokopi makineleri şimdiki gibi masanın üstüne koyulacak gibi değildi o zamanlar.
Tom’da daha sonra telgrafı öğrenmek için heves oluşur. Bir gün 3 yaşındaki bir çocuk kendini birden raylara attı. Bunu gören Tom cesur bir hareketle kendisini raylara atarak çocuğu kurtarır. Çocuğun babası telgraf şirketinin sahibiydi ve bu İşadamı Tom’a “çok minnettarım, benden ne istersen iste” dedi. Bunun üzerine Tom telgrafı öğrenmek istediğini söyledi. Böylece Tom bir kaç günde telgrafı öğreniyor ve telgraf şirketinde çalışmaya başlıyor. Daha sonra büyük bir telgraf şirketinde davet alıyor sonra Tom New York’ a gidiyor.
Tom icadına ilk patentini alıyor. Onun ilk icadı hızlı bir şekilde oy kullanma makinesidir. Tom icadını politikacılara tanıtır, ancak onlar oy kullanma sırasında kuyruk olmasını sevdikleri için bu icadı beğenmiyorlar. Çünkü oy kullanma kuyruğunda seçmenlerin birbirleriyle konuşarak fikir değiştirmelerinden medet umuyorlar.
Bay Edison devri başlıyor
Tom artık konuşmasını ve kıyafetlerini değiştirerek, kendini saygın biri göstermeye başlıyor ve kendine “Bay Edison “ olarak hitap edilmesin istiyor. Bizde ona artık Tom değil de, Edison diyeceğiz.
Edison 25 yaşına geldiğinde büyük iş adamlarım desteğiyle büyük bir arazi alarak kendine icatlar fabrikası yaptırdı . Tom fabrikasına akıllı mucitleri alarak icatlar yapmaya başladı.
Edison 32 yaşına geldiğinde elektriğin üzerine çalışmaya başladı. Bildiğiniz gibi o zamanlar elektrik yoktu, ampul daha bulunmamıştı. Edison için ampulün içinden geçen telin malzemesini bulmak çok zor oldu. Edison ve ekibi her türlü malzemeyi aradılar. Ekibin diş ipi, uzun bir saç, olta ipi, Hindistan cevizi lifi, bambu, hatta örümcek ağı gibi bir buçuk yılın içerisine denedikleri malzemenin sayısı 3 bini geçti.
Ve sonunda aradıkları malzemeyi buldular: Bir dikiş ipliğinin karbonatla sarıp doğru ısıda pişirip ışık saçarak yanan bir ışık teli yaptılar. Ama ampulün yanması sadece 3,5 saat sürdü. Ancak onlara 100 saat süren bir ışık teli lazımdı ve uzun bir aradan sonra bunu yapabildiler. Sonra bu güzel haberi insanlara güzel bir gösteriyle sunacaklardı. Edison bunu hava atmak için değil icadının nasıl bir etkiyle insanlara nasıl işe yarayacağını göstermek istiyordu. Bütün insanları çağırarak insanlara gösterecekti. Herkes merakla sokaktaki direklere bakıyordu. Aniden sokaktaki bütün direklerdeki ampuller yanmaya başladı. Herkes şaşkınlıkla ampullere bakıyordu.
Edison 1978’de 84 yaşındayken hayata veda etti. Tamda o yıl Edison 1093’üncü patent başvurusunu yapmıştı.
Özetleyen
Aşkabat Türkmen-Türk okulunun
6.sınıf öğrencisi
Ysmaýyl Orazgylyjow