Kutadgu- Bilig 1-nji bölüm
BISMILLAHI-R-RAHMAN-R-RAHIM
I |
TeÅ‹ri Azze Ve Celle Ögdisin Ayur |
|
1 |
Bayat atı birle sözüg başladım, |
1.Baýat ady bilen başladym sözi, Döreden, egiden, geçrimli özi. |
2 |
Üküş ögdi birle tümen miÅ‹ senâ, |
2.Çäksiz öwgi bilen tümen müň sena, Okgan bir Baýatga, oňa ýok günä. |
3 |
Yağız yer yaşıl kök kün ay birle tün, |
3.Ýagyz ýer, ýaşyl gök, gün, aý bilen tün, Döretdi halaýyk art-arda bu gün. |
4 |
Tiledi törütti bu bolmış kamuğ, |
4.Diledi, ýaratdy, boldy bary jem, Birbada “Bol!” diýdi, döredi şol dem. |
5 |
Kamuğ barça muÅ‹luğ törütülmişi, |
5.Döränleriň barçasyna zerurdyr, Täkdir, deň-duşy ýok, ol – Biribardyr! |
6 |
Ay erklig uğan meÅ‹ü muÅ‹suz bayat, |
6.Eý, ullakan, erkli ebedi Baýat, Senden aýra asla ýaraşmaz bu at! |
7 |
Uluğluk saÅ‹a ol bedüklük saÅ‹a, |
7.Ululygam saňa, beýiklik saňa, Senden özgesi ýok, saňa duş-deňe. |
8 |
Aya ber birikmez saÅ‹a bir adın, |
8.Eý Biribar, saňa birikmez deňi, Barçanyň öňi sen, şeýle hem soňy. |
9 |
Sakışka katılmaz seniÅ‹ birlikiÅ‹, |
9.Hiç sana gatylmaz seniň birligiň, Bütine ýetendir bu erkliligiň. |
10 |
Seziksiz bir ök sen ay meÅ‹ü eçü, |
10.Synmaz ebedi sen, eý Biribarym, Gatylmaz, garylmaz sanda hasabyň. |
11 |
Ay iç taş biligli ay hakku’l-yakin, |
11.Iç-daşyň bilgiji, eý Hakkul-ýekün, Gözümden yrak sen, köňlüme ýakyn. |
12 |
BarıÅ‹ belgülüg sen kün ay teg yaruk, |
12.Barlygyň belli seň, aýdyň gün-aý dek, Neneňsi sen, muňa ýetjek akyl ýok! |
13 |
Ne ersedin ermez seniŋ birlikiŋ, |
13.Akyl ýetmez seniň beýle barlygňa, Akly sen ýaratdyň, haýran – zorlugňa! |
14 |
Kamuğ sen törüttüÅ‹ ne erselerig, |
14.Barçany ýaratdyň, boldy bu barlyk, Olar gider, sensiň ýeke-täk dirlik. |
15 |
Törütgen barıÅ‹a törütmiş tanuk, |
15.Ýaradan – baryňa döretmiş tanyk, Dörän ikiň biri tanykdyr anyk. |
16 |
AnıÅ‹ okşağı yok azu meÅ‹zegi, |
16. Oňa ogşaýan ýok, hem ýok meňzäni, Ýetmez asla muňa halaýyk aňy. |
17 |
Yorımaz ne yatmaz udımaz oduğ, |
17.Ne ýörär, ne ýatar, uklamaz – oýa, Ne meňzär, ne ýaňzar, götermez boýa. |
18 |
Kedin öÅ‹dün ermez ne soldın oÅ‹un, |
18.Ne yz-öň, ne solda ýa-da oňyndyr, Bilinmez ast-üsti, haýsy orundyr?! |
19 |
Orun ol törütti orun yok aÅ‹ar, |
19.Orny ol döretdi, orun ýok oňa, Onsuz orun ýokdur, bütin bol muňa. |
20 |
Ay sırka yakın ay köÅ‹ülke ediz, |
20.Eý sen syra ýakyn, köňli gurşaýan, Saňa tanyk bary, bu barça aýan. |
21 |
TörüttüÅ‹ tümen miÅ‹ bu sansız tirig, |
21.Döretdiň müň tümen janly barlygy, Dag, deňiz, depe hem çukurlygy. |
22 |
Yaşıl kök bezediÅ‹ tümen yulduzun, |
22.Ýaşyl gök bezediň tümen ýyldyzdan, Aýdyň etdiň gara tüni gündizden. |
23 |
Uçuğlı yorığlı tınığlı neçe, |
23.Uçugly, ýöregli, dynygly niçe, Senden dirlik tapyp, gezer iýp-içe. |
24 |
Ediz arşta altın serâka tegi, |
24.Arş-kürsüm, ýer–gögüm, bärim hem aňrym, Barça saňa mätäç, eý beýik Taňrym! |
25 |
Ayâ birke bütmiş tiliÅ‹ birle ög, |
25.Biribarym diýseň, diliň bilen öw, Köňülde şek tutma, ony aýyr, kow! |
26 |
Neteglikke kirme küdezgil köÅ‹ül, |
26. “Neteglige” girme, gözet köňlüňi, Baryňa bütin bol, gazan soňlugy. |
27 |
Kalı kançaka kirme tutğıl özüÅ‹, |
27. “Hany, haçana” girme, tutgul özüň, “Hany, haçansyz” bil, uzatma sözüň. |
28 |
Ay muÅ‹suz idim sen bu muÅ‹luğ kuluğ, |
28.Eý rehimdar Taňrym, sadyk guluň men, Bagyşlap, geçirgil ýazyklam bütin. |
29 |
SaÅ‹ar ok sığındım umınçım saÅ‹a, |
29.Eý howandar Taňrym, sygynýan saňa, Bulnamyş ýerimde el uzat maňa! |
30 |
Sevüg savçı birle kopurğıl meni, |
30.Söwer sawçy bilen gop galdyr meni, Elimden tutawer gönülik güni. |
31 |
Tüzü tört eşiÅ‹e tümen miÅ‹ selâm, |
31.Dört deň-duşa menden tümen müň salam, Ýetewersin üznüksiz oňa bu kelam. |
32 |
Uluğ künde körkit olarnıÅ‹ yüzin, |
32.Uly günde görket olaryň ýüzün, Elim tutsun, diýsin has eýgi sözün. |
33 |
Seni erdüküÅ‹ teg ögümez özüm, |
33.Seni hut bolşuň dek öwemok özüm, Seni seň özüň öw, kesildi sözüm. |