Orta Asya ülkeleri arasındaki siyasi, ekonomik ve kültürel bağların güçlendirilmesine katkı sağlamak amacıyla düzenlenen Orta Asya Devlet Başkanları İstişare Toplantısı’nın 3’ncüsü Türkmenistan’ın Hazar Denizi kıyısındaki Avaza turizm bölgesinde gerçekleştirildi.
Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov’un ev sahipliğinde yapılan zirveye; Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Comart Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev ve Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman katıldı.
TÜRKMENİSTAN ORTA ASYA’YA DOĞALGAZ İHRACATINI ARTTIRMAYA HAZIR
Orta Asya Liderler Zirvesi sona erdikten sonra Türkmenistan Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı, Dışişleri Bakanı Raşid Meredov basın toplantısını gerçekleştirdi.
Bakan Meredov, zirve görüşmeleri sırasında, bölgenin sürdürülebilir kalkınmasını ve refahını sağlamak için Orta Asya ülkeleri arasındaki siyasi, ekonomik, sosyal ve diğer beş taraflı işbirliği alanlarında önemli konuların görüşüldüğünü kaydetti.
İstişare toplantısı sırasında Orta Asya bölgesi ülkeleri arasındaki ekonomik işbirliği konularına değinildiğini kaydeden Meredov, özellikle, bölgesel ekonominin enerji gibi kilit bir bileşeni üzerindeki etkileşim konularına ilişkin olarak, Türkmen tarafı, Türkmenistan’dan Orta Asya ülkelerine veya kendi toprakları üzerinden yabancı ülkelere doğal gaz arzının hacmini önemli ölçüde artırmaya hazır olduğunu ifade etti.
ULAŞTIRMA ALANINDA İŞBİRLİĞİ
İstişare Toplantısı sırasında ulaştırma sektöründeki ortaklığa özellikle önem verildiğini söyleyen Türkmen Bakan, bu doğrultuda Türkmenistan Devlet Başkanı, taşımacılık sektöründe birikmiş ortak tecrübeyi kullanarak Orta Asya ülkelerinin entegre bir taşımacılık sisteminin oluşturulması için özel planlar hazırlamaya başlama gereğini vurguladı.
Bu amaçla, Güney Avrupa’ya erişimi olan Orta Asya – Hazar-Karadeniz bölgesi yönünde yeni ulaşım ve iletişim yolları oluşturma olanaklarını incelemek için hükümet düzeyinde beş taraflı bir çalışma grubu oluşturulması önerildi.
Türkmenistan’ın Hazar Denizi’ndeki liman tesislerini tüm Orta Asya ülkelerinin çıkarları için kullanıma sunmaya hazır olduğu da belirtildi.
ORTA ASYA İŞ KONSEYİ ÖNERİSİ
Bakan Meredov, ticaret ve ekonomik ilişkilerin genişletilmesi, karşılıklı ticaret hacminin artırılması, genişlemesi için Türkmen tarafı, toplantıda Orta Asya’da ekonomik ve girişimci faaliyetleri teşvik etmek için bir İş Konseyi oluşturma girişimini dile getirdi.
Ayrıca Liderler, koronavirüs enfeksiyonuna ortak karşı koyma konularını da kapsamlı bir şekilde ele aldı.
Bu bağlamda, Türkmen tarafı, ticari ilişkilerin mevcut koşullarda uygun düzeyde sürdürülmesi, mal taşımacılığı için fırsatlar yaratılması, başlatılan ekonomik projelerin uygulanması ve aynı zamanda halihazırda kurulmuş olan işbirliğinin genişletilmesini önerdi. Bilimsel diplomasi yoluyla Orta Asya ülkelerinin tıp toplulukları arasındaki temasları önemli ölçüde yoğunlaştırmak konusu önerildi.
Bu bağlamda Türkmenistan Devlet Başkanı, Orta Asya Bölgesel Epidemiyoloji, Viroloji ve Bakteriyoloji Merkezi’nin oluşturulmasının uygun olduğunu vurguladı.
İstişare Toplantısında Orta Asya’daki çevresel durumun iyileştirilmesine yönelik konular ele alındı.
Orta Asya Devlet Başkanları İstişare Toplantısı’nın birincisi Mart 2018’de Kazakistan’da, ikincisi ise Kasım 2019’da Özbekistan’da yapılmıştı.