Türkmenistan ile İran arasındaki doğalgaz sektöründeki ilişkiler Tahran’ın borcu dolayısıyla sıkıntılı döneme girdi. Bu konuda basın organlarında çeşitli haberler yayınlandı. Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı, bu konuda bir bildiri yayınlayarak, İran’ın birikmiş borcu yüzünden doğalgaz sevkiyatında istenmeyerek sınırlama getirildiği ifade edildi.
Bunun akabinde İran Ulusal Gaz Şirketi resmi internet sitesinde haber yayınlayarak, Türkmenistan’ın Türkmengaz devlet kurumunun sözleşme gereğince doğalgazın kalitesi ve miktarı boyunca ihlal ettiğini iddia etti. Türkmen Dışişleri Bakanlığı bunun asılsız olduğunu basın bildirisi ile yalanladı.
Aslında, sözleşme kapsamında Türkmen gazının İran’a sevkiyatında kabul eden taraf olan İran Ulusal Gaz Şirketi’nin üslendiği yükümlülüklerinde bir takım ihlaller yaptığı basın bildirisinde belirtildi.
Sözleşmenin ana şartlarından biri olarak kabul gören ‘take or pay’ – ‘al ya da öde’ prensibi çerçevesinde İran Ulusal Gaz Şirketi’nin birkaç yıl önemli ölçüdeki gaz için ödeme yapmadığı ve bunun yanı sıra Türkmen tarafına mali tazminat ödemediği bildirildi.
İran Ulusal Gaz Şirketi’nin uzun saatler devam eden sonuçsuz müzakereler ile ilgili tek taraflı görüşlerinin asılsız olduğu ifade edildi.
Türkmen tarafının girişimiyle İran Petrol Bakanlığı ve İran Ulusal Gaz Şirketi temsilcileri ile düzenli görüşmelerinde yapıldığı, bu müzakerelerde Türkmen tarafının sorunları çözmek için sadece bir dizi somut teklifler yapmakla kalmayıp, aynı zamanda iki ülke arasındaki doğalgaz sektöründeki işbirliğinin genişletilmesi için de önemli önerilerde bulunduğu kaydedildi.
Ayrıca, Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı’nın iki ülke şirketleri arasındaki hukuksal anlaşmazlıklara dahil olmasının sözleşmeni ihlal ettiği yönündeki görüşlerinde yanlış olduğu bildirildi.
Herhangi bir devletin Dışişleri Bakanlığı’nın başlıca görevlerinden biri, vatandaşların ve tüzel kişilerin haklarını (ekonomik dahil), ülkenin çıkarlarını korumak olduğu ifade edildi.
Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı’nın yukarıdaki problemlerden haberdar etmek için aktif bir tutum sergilediğini iyi anlamak gerektiği belirtildi.
Kaynak : Atavatan Türkmenistan Haber Ajansı (ATHA)