Giriş
Bu makalede okuyacağınız her satır, neden daha fazla kitap okumanız gerektiğini ortaya koyacaktır. Okumanın kişiye kazandıracağı önemli gerçekleri inceleyeceğiz.
“Her kişi kendisine ben neyim, nereden geldim, niye varım, nereye gidiyorum sorularını sormalı ve sınırsız kainatı keşfetmeye çalışmalıdır. Bazen acı bazen tatlı yaşananların hayatın tuzu biberi olduğunu, yaptığımız her şeyin ruhumuzun derinliklerine kadar hissetmemizi öğretir. Ruha tesir etmeyen her eylem gerçek anlamda insanla bütünleşmiş sayılmaz. Ruha sirayet etmemiş ilimler sahibinin sırtında bir yük olmakla birlikte, insanı toplum menfaatlerine yöneltmeyen maharet de ancak bir kalp ve düşünce hamallığından başka bir şey olamaz”. Hayatta başarılı olmanın en iyi yolu okumaktır. İnsanlar kitap okuyarak eğitim sürecinde öğrenme becerilerini geliştirebilir. Aynı zamanda düşünce ufkunu geliştirmesine yardımcı olur. Bireyler okuyarak oluşturduğu toplumu güçlü ve başarılı hale getirebilir. Şöyle ki okumak ilim, öğrenmek, araştırmak ve anlama gücünü geliştirmek anlamına gelir. Dil edinimi, iletişimi, bilgi ve fikirleri paylaşmanın en iyi yolu okumaktır. İnsan tabiatı gereği öğrenme yolunda çaba gösterirler fakat bu çabaları sadece öğrenme yolunda devam ederse tecrübe ettiği ve gördüğü şeyleri öğrenecektir, faklı bakış açısı ve farklı bilgi sahibi olamayacaktır. Bu nedenle kitap okumak insanın ufkunu geliştirir, hayata bakış açısı değişir. Aynı zamanda “okuma, okuyucunun metini anlamaya uğraştığı, anladıklarını ve ön bilgilerini birleştirerek, yeni anlamlar ortaya koymaya çalıştığı, uygun bir ortamda gerçekleşen, okuyucuyla yazar arasındaki bir görüş alış-verişi” anlamına gelir (ARSLAN, 2013). Üstelik insanlar okuyarak yeni hayaller kurarak yaratıcılığını geliştirirler ve yeni icatlar bulabilirler. Burada okumak denilince lise, üniversite, yüksek lisans ve doktora yapmak değildir. Bunlar sadece belirli bir meslek sahibi olmak için gidilen bir yoldur. Okumaktan kastedilen şey insan sosyal hayatında rahat, huzurlu ve güvende olması için hayatı okuyup anlaması demektir. Diğer yandan ise okumak bizden öncekilerin yaptığı hataları yapmadan ilerleyebilmektir. Ayrıca çok okumak değil doğru kitap okumak önemlidir. “İnsanın, aldığı bayrağı daha yükseklere taşıyabilmesi için kitap okuması ve fikir sahibi olması şarttır” (Dorak, 2019). Pe ki bu konuda biz ne tür kitap okumalıyız?
Kitap seçerken ya büyüklerimizden fikir almalıyız ya da bu alanda uğraşan insanlardan tavsiye almalıyız. Üstelik yaşımıza uygun kitap seçerek okumalıyız. Günümüzde aileler çocuklarının okullarında geçtiği derslerine okumak sanarak bununla sınırlı kalmamalıdır. Anne- babada çocuklarına küçük yaştan okumayı alışkanlık hale getirmeli ve kendileri de kitap okuyarak çocuklarına örnek olabilmelidir. İnsan okuyarak beyninde düşünme becerisini geliştirebilir. Nasıl basketbol oynayan bir insan boyu uzar, kol ve bacak kasları güçlenir, kitap okuma alışkanlığı edinen insanında beyni, düşüneme becerisi gelişmesinde yardımcı olur.
Şimdi ise kitap okumanın nasıl faydaları olduğunu kısaca inceleyelim.
Kitap okumak neden önemlidir?
Kitap okuyarak olayların ve gelişmelerin iç yüzünü bir insan öncelikle kendine olan güveni artmaktadır. Aynı zamanda düşünce ufkunu geliştirir ve geniş bir bakış acısı sağlar. Üstelik olayların inceleme yeteneği kazandırır. Özellikle okuyan bireyler çok okumanın beraberinde getirdiği zengin kelime dağarcığına sahip oldukları için, hikmetli ve etkileyici konuşarak hitap ettikleri kişilerde etki de uyandırırlar. Şöyle ki geniş kelime dağarcığı, insan daha fazla kavramla düşünebilmesini sağlar. Günümüzde boş zamanlarımızı hiçbir yararlı bilgi aktarmayan televizyon karşısında geçirmekteyiz. Oysaki bunu yerine kitap okuyarak boş zamanımızı değerlendirerek bilgi edinmek ve iyi bir kültür sahibi olabiliriz. Okuyarak kendini geliştiren insanlar çevrelerinde gelişen olaylara hakim olacak ve toplum içinde eğitim seviyesi artacaktır.
Okuyarak Zaman Kazanmak
Boş zamanımızda genellikle ya televizyon karşısında amaçsızca kanal seyrederiz yada telefonla vakit geçirmekteyiz. Bu boşa geçen zamanı kitap okuyarak değerlendirebiliriz ve bu geçirdiğimiz en verimli zaman olacaktır. Bunun yanı sıra seyahat ederken zorunlu olarak geçen boş vakitlerde kitap veya makale okuyarak değerlendirmek için en iyi fırsat olabilir. Üstelik bekleme yapılan yerlerde kitap okumak geçirmiş olduğun zamanı boşa harcamamış oluruz hem de yolculuk zevkli hale gelir. Böylece yeni bir şeyler öğrenmiş oluruz.
Doğru kitap nasıl seçeriz?
Kitap okuma alışkanlığını ilerletmemiz gereken önemli nokta, okunacak kitabın seçilmesinde özen göstermemiz gerekir. Binlerce kitabın içinden faydalı eserlerin yanı sıra kitap olarak değerlendirilmeyecek kitaplarda vardır. Bütün bu kitapların arasında okunacak kitap seçmek ise ancak kişileri doğru yönlendirmek ile mümkün olur. Özellikle okunacak kitabın okuyacak kişiye heyecan vermesi ve kişinin kitabı zevk alarak okuması önemlidir. Yanlış seçilen kitap kişiyi şüpheci ve ümitsiz bir ruh haline sürükler. Karanlık ve iç karartıcı konuların yazıldığı kitaplardan uzak durmamız gerekir.
Okuyan kişinin gelişmesinde yararlı olacak içeriklere sahip kitaplar, aynı zamanda kişileri doğru ve yanlışı kolay ayıt etmesinde yardımcı olacaktır. Ayrıca hikmetli, kolay anlaşılır ve samimi üsluptaki kitaplar, okuyan kişilerde çok daha hızlı etki uyandırır. Buda her okuyan kişinin bilgileri kolay anlamasını ve öğrendiklerinin aklında kalmasını sağlar.
Vücut için Egzersiz Yapmak Ne ise, Zihin için de Kitap Okumak Odur!
Yukarıda listelenmiş maddelerden de anlaşıldığı gibi okumak daha sağlıklı bir zihne ve daha gelişmiş bir hayla gücüne, daha geniş kelime dağarcığına, dünya hakkında daha fazla bilgiye ve daha az stresli bir yaşama sahip olmanıza destek olur. Ayrıca daha fazla kitap okumak tartışmalara daha çok dâhil olabilmenizi, çevreniz tarafından daha ilgi çekici bir insan olmanızı, problemleri kolaylıkla çözebilmenizi ve modern hayattaki anksiyeteden korunmanızı sağlayacaktır.
Klasik edebiyat, şiir, biyografi, dini kaynaklar, gençlik serileri, kişisel gelişim, bilimkurgu, çizgi roman, deneme, korku-gerilim, polisiye, destanlar, senaryo ya da romantik romanlar, ilginizi çekecek ve hayal gücünüzü besleyecek bir şeyler mutlaka bulacaksınızdır. Tek yapmanız gereken bilgisayarınızdan, televizyon karşısından ya da akıllı telefonunuzdan biraz uzaklaşmak ve kitabınızın sayfalarında kaybolmak.
Stresi azaltır
Stresi en iyi yenmemin yolu kitap okumaktır. Şöyle ki iş yerine yada günlük hayatınızda bir çok konuda stres yaparız. İşte bu stresi yenmek içinde güzel yazılmış bir roman veya bir makale okumaya başlarsak o zaman hayal dünyamız bizi başka diyarlara götürür ve gerginliğimiz azalacaktır. 2009’da Sussex Üniversitesinde yapılan araştırmaya göre, stresli bir insan kitap okumaya başladığı zaman 6 dakika sonra stresin düştüğü kanıtlanmıştır.
Sonuç
Teknolojinin gelişmesiyle günümüzde boş vaktimizi internet ya da televizyon gibi şeylerde harcıyoruz. Bunun yerine okumayı yaygınlaştıralım, okuryazar sayısının da dünya ülkelerinde ilk sıraya girmek için yarışmalara katılalım. Ancak bu şekilde çocuklarımı ve torunlarımıza zengin bir bilgi ve kültür sahibi olmasında yardımcı oluruz. “Ünlü İngiliz şairi Lord Byron’ın “Bir damla mürekkep bir milyon kişiyi düşündürebilir” sözlerindeki gibi, bizleri düşünen, sorgulayan, çalışan ve üreten yapan yol okumaktan geçer. Yolun sonu da bilim, iyi ahlak ve insan olmaktır”. Ülkelerin gelişmişliği de çok kitap okumaya bağlıdır. Bu gün gelişmiş ülkelerde kitap okuma yaşam biçimi olmuştur. Bu insanlar boş buldukları bir anda hemen ellerine kitaplarını almakta ve okumaya başlamaktadırlar. Araçlarda ,metrolarda, parklarda duraklarda, deniz kenarlarında her yerde kitap okumaktadırlar.
Gülşirin Davıdova,
Celal Bayar Üniversitesi Yüksek Lisans öğrencisi