Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Gurbanguli Berdimuhamedov, video konferans yöntemiyle Bakanlar Kurulu toplantısını gerçekleştirdi. Toplantıda, Ocak-Mayıs 2020 dönemindeki ekonomik durum değerlendirmesi gerçekleştirildi.
EKONOMİDE İSTİKRARLI BÜYÜME
Ekonomiden sorumlu Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Gadırgeldi Müşşikov, Ocak-Mayıs aylarının makro ekonomik göstergeleri hakkında bilgi verdi. Rapor döneminde tüm sektörlerde istikrarlı bir büyüme sağlandı.
Bu yılın Ocak-Mayıs sonuçlarına göre GSYİH büyüme yüzde 6,2 olarak gerçekleşti. 2019 yılının aynı dönemine göre üretim yüzde 4,7 arttı.
Perakende ticaret hacmi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 19,6 arttı. Ocak-Mayıs boyunca, Devlet bütçesinin geliri yüzde 100,3 ve harcama ise yüzde 94,1 düzeyinde gerçekleştirildi.
2020-2021 YILLARI İÇİN PROGRAM HAZIRLANMALI
Raporları dinleyen Türkmen Lider, küresel ekonomide meydana gelen olumsuz faktörler nedeniyle ülkenin ekonomik göstergelerin azaldığını kaydetti. Bu bağlamda Türkmen Lider, Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcılarına 2020-2021 yılları için Program hazırlanmasını istedi. Bu program ile kriz önce makroekonomik göstergelerin elde edilmesi öngörülmektedir. Sözkonusu program ile ihracatın desteklenmesi ve çeşitli sektörlerin geliştirilmesi öngörülmektedir. Ayrıca, sağlık ve sosyal güvenlik alanlarına yatırımların devam ettirilmesinin öngörüldüğünü belirtti.
Devlet Başkanı, dijital ekonomiye geçişin hızlandırılması, özelleştirmenin devam ettirilmesini istedi.
PETROLGAZ ÜRÜNLERİNİN İHRACATI İÇİN STRATEJİ HAZIRLANACAK
Petrolgazdan sorumlu Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Myratgeldi Meredov, 2030 yılına kadar petrolgaz sektörünü geliştirme programı kapsamındaki çalışmalar hakkında bilgi verdi. Sözkonusu dönemde petrol, doğalgaz, gaz kondensatı, dizel yakıtı, benzin, sıvılaştırılmış gaz üretimi alanındaki üretimler hakkında bilgi verdi.
Türkmen Lider, petrolgaz sektörünün istikrarlı büyümesinin gerektiğini belirtti. Kaynakların verimli kullanılmasına dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizen Devlet Başkanı, sektörün ihracatının arttırılması ve bu alanda uluslararası işbirliğinin geliştirilmesini istedi.
Türkmen Lider, sektörde yeni tesislerin inşası için yatırımların çekilmesi ve bu yatırımların karşılığının ürün üretiminden elde edilen gelir ile karşılanması yönünde çalışmaların yapılmasını istedi.
Şu anda uluslararası piyasalardaki petrol ürünlerinin fiyatlarının önemli ölçüde azaldığını kaydeden Devlet Başkanı, bu ürünleri yabancı tüketicilere satmak için bir strateji belirlenmesi yönünde çalışmaların yapılmasının önemine değindi.
COVID-19 DÖNEMİNDE ULAŞTIRMA SEKTÖRÜNE DEVLET DESTEĞİ
Türkmen Lider, ulaştırma sektöründeki gelişmeleri değerlendirirken, şu anda ulaştırma sektörünün, ekonominin diğer büyük sektörleri gibi, dünyadaki koronavirüs salgını ve zorlanan kısıtlamalar nedeniyle zorluklar yaşadığını belirtti.
Devlet Başkanı, bu zor koşullarda, yurtiçi nakliye şirketleri sorunsuz çalışmaya ve güvenilir taşımacılık yapmaya devam ettiğini belirtti. COVID-19 salgını sona ermesine kadar ulaştırma sektöründeki işletmelere finansal desteğin sağlanmasının önemine değinerek, bu şirketlerin desteklenmesi, çalışanlarının maaşların ödenmesi yönünde çalışmaların yapılmasını istedi.
TİCARET ALANINDAKİ GELİŞMELER
Ticaret, borsa ve özel sektörden Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Çarı Gılıcov, Ocak-Mayıs aylarında ticaret sektördeki gelişmeler hakkında bilgi verdi.
Ticaret ve Dış Ekonomik İlişkiler Bakanlığı’na göre, geçen yılın aynı dönemine göre toplam mal ciro hacmindeki artış yüzde 23,6 olarak gerçekleşti. Aynı zamanda, perakende ticaret cirosundaki büyüme yüzde 19,3 ve toptan büyüme yüzde 27 oldu.
Tekstil Sanayi Bakanlığı işletmeleri tarafından üretilen ürünlerin hacmi yüzde 2,3 arttı. “Türkmenhalı” Devlet Birliği’nin toplam üretim hacmi yüzde 18,8 arttı.
Ocak-Mayıs aylarında Devlet Emtia ve Hammadde Borsası’nda 104 ticaret seansı gerçekleştirdi, 11 bin 201 sözleşme imzaladı. Ticaret ve Sanayi Odası’nın hizmetlerin hacmi yüzde 54 arttı.
Sanayiciler ve Girişimciler Birliği’nde, Ocak-Mayıs döneminde sanayi üretimi yüzde 13,1, tarım ve gıda üretimi yüzde 32 arttı.
DÜNYA FİKRİ MÜLKİYET ÖRGÜTÜ İLE İŞBİRLİĞİ
Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Raşid Meredov, fikri mülkiyet alanında Türkmenistan’ın uluslararası faaliyetleri hakkında bilgi verdi. Bu bağlamda, Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) ve Avrasya Patent Örgütü (EAPO) gibi uzmanlaşmış yapılarla işbirliğini yoğunlaştırmak için adımlar atılmaktadır.
Bu alandaki ulusal çıkarları korumak için 2013 yılında Maliye ve Ekonomi Bakanlığı Devlet Fikri Mülkiyet Kurumu oluşturuldu. Ağustos 2015’te Türkmenistan’da 2015-2020 Fikri Mülkiyet Sisteminin Geliştirilmesi Programı onaylandı.
WIPO ile birlikte, 2021-2025 için yukarıda belirtilen Programın taslağının hazırlanması üzerinde çalışmaktadır. Belgede, düzenleyici, kurumsal, bilgi alanlarıyla ilgili alanların yanı sıra, eğitim ve personelin mesleki gelişimi gibi önemli konular yer almaktadır.
Bu bağlamda, şu anda 12 uluslararası sözleşmeye ve bu alandaki çok taraflı anlaşmalara taraf olan Türkmenistan’ın uzmanlık bilgisini geliştirmek için bir dizi yeni belgeye katılımı da dahil olmak üzere yeni teklifler hazırlandı.
Ayrıca Dışişleri Bakanlığı Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’nde WIPO kütüphanesinin açılması ve Ekonomi ve Yönetim Enstitüsü’nde bir WIPO Teknoloji ve Yenilik Destek Merkezi oluşturulması önerilmektedir.
Bu önerileri onaylayan Türkmen Lider, fikri mülkiyetin ülkenin sosyo-ekonomik gelişimi için önemli olduğunu kaydetti.
HALK MASLAHATI’NA HAZIRLIK
Meclis Başkanı Gülşat Mammedova, Türkmenistan Meclisi’ndeki çalışmalar hakkında bilgi verdi. Aynı zamanda Halk Maslahatı toplantısına hazırlıkların yapıldığını kaydetti. Meclis Başkanı, sözkonusu 5 ay içerisinde 18 yasa ve 11 Meclis kararının kabul edildiğini kaydetti.
Meclis milletvekilleri ve uzmanları, devlet programlarının uygulanması ve mevzuat alanındaki en iyi uygulamalar konusunda tecrübe paylaşımına yönelik 29 seminere katıldı.
TÜRKMEN LİDERİNİN DEĞERLENDİRMESİ
Ocak-Mayıs aylarını değerlendiren Türkmen Lider, GSYİH hasıladaki büyümenin yüzde 6,2 oranında olduğunu kaydetti. Söz konusu dönemde biri dizi sanayi tesisleri, konutlar, kreş, okul ve diğer projelerin hizmete açıldığını kaydetti.
Enerji kaynaklarının dünya pazarına çeşitli güzergahlar sevkiyatı konusunda çalışmaların yapıldığını, Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan doğalgaz boru hattı ve diğer bölgesel projelerin çalışmalarının sürdüğünü belirten Devlet Başkanı, 3 Temmuz’da Ocak-Haziran aylarının değerlendirileceğini genişletilmiş Bakanlar Kurulu toplantısına hazırlık görülmesini istedi.
Devlet Başkanı ayrıca, 12 Haziran’da Türkmenistan’da Bilimler Günü’nün kutlanacağını belirtti.
BAKANLAR KURULU KARARI: SPOR BAKANI GÖREVDEN ALINDI
Türkmen Lider, Bakanlar Kurulu toplantısında Spor ve Gençlik Politikalar Bakanı Dayanç Gulgeldiyev’i görevden aldı. Bununla ilgili kararname imzaladı. Devlet Başkanı, spor alanın geniş altyapına sahip olunmasına rağmen, sporcuların eğitimine çok az dikkat edildiğini kaydetti.
Spor turnuvalarının aşırı sıcak havalarda açık havada düzenlendiğini kaydeden Devlet Başkanı, bunun şüphesiz sporcuların sağlığına zarar verdiğini söyledi.
Bu bağlamda, Devlet Başkanı Dayanç Gulgeldiyev’i işindeki ciddi eksikliklerden dolayı görevden aldığını kaydetti. Bu görevi geçici olarak Spor ve Gençlik Politikaları Bakan Yardımcısı Gulmurat Agamuradov yürütecek.