Afganistan Cumhurbaşkanı Muhammed Eşref Gani, Türkmenistan’a resmi ziyaret gerçekleştirdi. Oğuzhan Köşkü’nde resmi törenle karşılanan Afgan Cumhurbaşkanı Eşref Gani ve Türkmenistan Devlet Başkanı Sayın Gurbanguli Berdimuhamedov, iki ülke arasındaki siyasi, ekonomi, ticari ve diğer alanlardaki işbirliğinin güçlendirilmesi konusunda mutabık kaldılar. Görüşmeyi Atavatan Türkmenistan Haber Ajansı (ATHA) takip etti. Resmi görüşmeler kapsamında enerji başta olmak üzere birçok alanda 8 anlaşmaya imza atıldı. Ülkeler elektrik enerjisinin sevkiyatı ve uluslararası ulaşım alanında işbirliğinin arttırma kararı aldı.
Türkmen Lider ile Afgan Cumhurbaşkanı Oğuzhan Köşkü’nde ilk önce baş başa bir görüşme gerçekleştirdi ve ardından heyetler arasında görüşmelere katıldı. Liderlerin görüşmesinde bölgedeki son gelişmeler yanı sıra uluslararası konular ve özellikle enerji ile ulaştırma alanındaki projeler değerlendirildi.
TÜRKMENİSTAN İLE AFGANİSTAN İŞBİRLİÄžİ
Bugünkü günde Türkmen elektriği Afganistan’ın kuzey eyaletlerine indirimli şartlarda ulaştırılıyor. Bu sevkiyatı arttırmak için Türkmenistan’ın Lebap ve Mari vilayetlerinde elektrik santralleri ve trafolar inşa edilmektedir. Türkmen elektriğinin Afganistan üzerinden 3’ncü ülkelere ulaştırılması planlanmaktadır. Türkmenistan-Afganistan-Pakistan ve Türkmenistan-Özbekistan-Tacikistan-Afganistan-Pakistan projeleri bu alandaki işbirliğinin önemli olduğunun kanıtıdır. Bu projeler Orta Asya ile Güney Asya ülkelerinin elektrik sisteminin birleştirecek.
Ülkeler arasındaki ulaştırma sektöründeki işbirliği Asya demiryolu koridorunun ilk etabını oluşturan Atamurat-İmamnazar-Akina demiryolu hattı ile güçlendi. Bu demiryolu hattın Afganistan topraklarından geçecek bölümünün inşası için görüşmeler yapılıyor. Daha sonra bu projeyi Tacikistan sınırına kadar ulaştırılması hedefleniyor. Bunun yanı sıra Serhetabat-Turgundi demiryolunun yeniden yapılandırılması planlanmaktadır.
Türkmenistan ile Afganistan’ın enerji alanındaki en önemli projesi Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan (TAPİ) doğalgaz boru hattıdır. Söz konusu hatta çalışacak Afgan uzmanlar Türkmenistan’ın Petrolgaz üniversitesinde eğitilecek.
Liderler TAPİ projesinin sadece katılımcı ülkeler değil aynı zamanda Asya bölgesinin kalkınması için önemli olduğuna vurgu yaptılar.
Ülkeler arasındaki ikili ticaret hacminin arttırılması yönünde de çalışmalar sürüyor. 2016 yılında ticaret hacmi 547 milyon doların üzerine çıktı. Türkmenistan ile Afganistan arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin gelişmesinde Hükümetler arası Ekonomik Komisyon büyük rol oynamaktadır.
Ekonomik işbirliğinde özel sektöre de büyük iş düşmektedir. Yakın zamanda Afganistan'ın kuzeyinde Belh Vilayeti'nin yönetim merkezi olan ve ülkenin en büyük 4.şehri Mezar-ı Şerif’te Türkmenistan-Afganistan Ticaret Evi’nin açılması planlanmaktadır.
14-15 Kasım 2017 tarihlerinde Aşkabat’ta Afganistan konulu 7.Bölgesel Ekonomik İşbirliği Konferansı düzenlenecek. 70’den fazla ülkenin katılacağı bu konferansta Afganistan’ın ekonomik açıdan kalkınması için uzun vadeli projeler ele alınacak.
YENİ ANLAŞMALARA İMZA ATILDI
Afgan Cumhurbaşkanı Eşref Gani’nin Aşkabat temasları kapsamında bir dizi anlaşmalara imza atıldı. Türkmenistan ile Afganistan Dışişleri Bakanlıkları arasında 2018-2019 yılları için işbirliği eylem planına, halıcılık sektöründe karşılıklı anlayış muhtırasına, uluslararası karayolu taşımacılığı anlaşmasına, Türkmen-Afgan sınırında uluslararası demiryolu kontrol noktası anlaşmasına, sınırdaki İmamnazar ve Akina tren istasyonları arasında uluslararası demiryolu taşımacılığının koşullarına ilişkin anlaşmaya, Afganistan’ın Afganistan Badgis ve Cevizcan eyaletlerine Türkmen elektriğinin sevkiyatına ilişkin işbirliği anlaşmasına, Türkmenistan Mahtunkuli üniversitesi ile Afganistan’ın Cevizcan eyaleti üniversiteleri arasında işbirliği anlaşmalarına imza atıldı. Türkmenistan ile Afganistan Liderleri ise ortak bildiriyi imzaladı.
AFGANİSTAN’A YARDIM ETMEYİ SÜRDÜRECEÄžİZ
Resmi görüşmelerin ardından liderler ortak basın açıklamasında bulundu. Türkmen Lider, basın açıklamasında Afganistan’a yardım etmeyi sürdüreceklerini kaydetti. Bütün krizlerin diplomatik yolla çözülmesinin daha uygun olduğunu söyleyen Devlet Başkanı, Afganistan’ın aralarında bulunduğu birçok uluslararası projelere imza atıldığını belirtti.
Afganistan ile her alanda işbirliğinin güçlendirmeye hazır olduklarını söyleyen Türkmen Lider, Afgan mevkidaşı Eşref Gani’nin bu ziyaretine büyük değer verdiklerini ve resmi görüşmeler kapsamında yapılan görüşmelerin verimli geçtiğinin ve işbirliğinin kararlı bir şekilde güçlendirilmesi konusunda anlaştıklarını kaydetti.
Türkmen Lider, Afganistan ile uluslararası terör, yasadışı uyuşturucu kaçakçılığı, sınır ötesi cinayetler alanında işbirliğinin devam ettirileceğini belirtti.
Türkmenistan Devlet Başkanı, Afgan meslektaşı Gani’ni 17-27 Eylül tarihleri arasında Aşkabat’ta yapılacak Kapalı Salon ve Savaş Sanatı 5.Asya Oyunları’na davet etti. Türkmenistan’ın bu oyunları sadece bir spor organizasyonluğu değil, aynı zamanda Asya halklarını ve ülkelerini birleştiren, dostluk ve kardeşliği pekiştiren bir etkinlik olarak önem verdiklerini belirtti.
Konuk Cumhurbaşkanı Gani de, basın açıklamasında, Türkmenistan ile işbirliğine hazır olduklarını ve her alandaki işbirliğini güçlendirmek istediklerini kaydetti. Afgan Lider, Türkmenistan’a her türlü desteği için teşekkür etti ve 2 seneden aşkın cumhurbaşkanlığı döneminde Türkmenistan Lideri ile 10’dan fazla yılda yapılacak projelere imza attıklarını ifade etti.
Kaynak : Atavatan Türkmenistan Haber Ajansı (ATHA)