C5+1 formatında ABD ve Orta Asya ülkeleri Dışişleri Bakanları arasında online bir toplantı gerçekleştirildi. ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken’in ilk defa katıldığı toplantıya; Kazakistan Dışişleri Bakanı Muhtar Tleuberdi, Kırgızistan Dışişleri Bakanı Ruslan Kazakbayev, Tacikistan Dışişleri Bakanı Sirociddin Muhriddin, Türkmenistan Dışişleri Bakanı Raşid Meredov ve Özbekistan Dışişleri Bakanı Abdulaziz Kamilov katıldı.
Görüşmede, bölge ülkeleri ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki güncel işbirliği konularında kapsamlı bir görüş alışverişi gerçekleşti.
Türkmenistan Dışişleri Bakanı Meredov video konferanstaki konuşmasında “C5 + 1” çalışmalarına katılan tüm tarafların siyasi, diplomatik, ticari, ekonomik, çevresel ve diğer alanlarda ortaklığın geliştirilmesine yönelik yapıcı yaklaşımlarına dikkat çekti.
İklim değişikliği ve çevre koruma sorunlarına özel önem verildi. Bu bağlamda, yukarıda belirtilen alanlarda Orta Asya ülkelerinin ABD ile işbirliğinin genişletmeye yönelik Türkmen tarafının özel girişim ve önerileri dile getirildi.
Özellikle iklim değişikliğiyle ilgili bir Bölgesel Teknolojiler Merkezi oluşturulması ihtiyacı vurgulandı. Bilimsel ve çevresel kümeler oluşturma olasılığının da dikkate alınması önerildi. Aynı zamanda bu yönde ilk adım olarak Amerikalı uzmanların katılımıyla bir dizi eğitim düzenlenmesinin tavsiye edildiği belirtildi.
Türkmen bakan, Aral Denizi sorununu ayrıntılı olarak ele alarak, Türkmenistan Devlet Başkanı tarafından başlatılan Aral Denizi havzası ülkeleri için BM Özel Programının hazırlanması çalışmalarının yoğunlaştırılması gerektiğine işaret etti.
Ayrıca su konusu görüşüldü. Bu bağlamda, Orta Asya’daki su sorunlarının, bölgedeki tüm ülkelerin çıkarları dikkate alınarak ve uluslararası kuruluşların katılımıyla genel kabul görmüş uluslararası hukuk normlarına göre çözülmesi gerektiği konusunda Türkmenistan’ın net bir pozisyonu ilan edildi.
Taraflar, C5 + 1 formatında düzenli ve sistematik diyaloğu sürdürme gereği üzerinde anlaşarak ona pratik bir karakter kazandırdılar.
Taraflar, küresel problemlere rağmen, platformun Amerika Birleşik Devletleri ve Orta Asya ülkeleri arasında ekonomik işbirliğinin yanı sıra bölgenin kendisi içinde işbirliği, transit ve ulaşım potansiyelini geliştirme, çevre ve bölgesel güvenliğin güçlendirilmesi açısından önemli olduğu kaydedildi.
2015 yılından beri yürürlükte olan C5 + 1 formatı, beş Orta Asya ülkesi ile Amerika Birleşik Devletleri arasında çok taraflı bir işbirliği mekanizmasıdır.
ABÅ-nyň we Merkezi Aziýa ýurtlarynyň ministrleriniň duÅŸuÅŸygy