Türkmenistan Devlet Haber Ajansı (TDH)’nın bildirdiğine göre, Vaşington’daki John F. Kennedy Sahne Sanatları Merkezi’nde, “Orta Asya + ABD” (C5+1) işbirliği formatının kuruluşunun onuncu yıldönümüne adanmış bir iş konferansı düzenlendi.
Etkinliğe ABD’den üst düzey yetkililer, Orta Asya ülkelerinin liderleri ve özel sektör temsilcileri katıldı.
Forum, ABD Senatörü Steve Daines (Montana Eyaleti), kısa süre önce atanan ABD’nin Güney ve Orta Asya Özel Elçisi Sergiy Gor ve Türkmenistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Raşid Meredov tarafından açıldı.
Raşid Meredov konuşmasında, C5+1 platformu çerçevesindeki ortaklığın önemini vurguladı. Bu tür bir işbirliğinin, ortak büyük ölçekli projeleri hayata geçirmek için gerekli mali, organizasyonel, teknik ve diğer kaynakların kullanılmasını sağladığını belirtti.
Ekonomik etkileşimin öncelikli alanları arasında ileri teknolojiler, dijitalleşme, yapay zeka, “yeşil” standartlar, enerji ve ulaşım sayıldı. İşbirliğinin temeli olarak, enerji ve ulaşım akışlarının çeşitlendirilmesi, bunların güvenilirliğinin ve istikrarının sağlanması ve tüm tarafların çıkarlarının gözetilmesi gösterildi. Bu ilkelere rehberlik eden Türkmenistan, bölgede bir dizi büyük enerji ve lojistik projesini hayata geçirmiştir.
Katılımcılar ayrıca Orta Asya ülkeleri ile ABD arasındaki karşılıklı ticaretin artırılması ve ortaklığın etkili bir hukuki sözleşme temelinin oluşturulması gerektiği konusunda hemfikir oldular.
Tematik Oturumlar ve İşbirliği Alanları
“Başarı Hikayesi: ABD ve Orta Asya Arasındaki İş Potansiyelini Geliştirme Yöntemleri” başlıklı genel oturumda, şirket temsilcileri büyük yatırım ve ticari projeleri hayata geçirme deneyimlerini paylaştı. C5+1 formatının etkili kullanımının muazzam fırsatlar açtığı belirtildi.
- Ulaştırma ve İletişim: Ulaştırma-iletişim altyapısının geliştirilmesinde ve finansal hizmetlerin dijitalleştirilmesinde kamu-özel ortaklığının rolüne özel dikkat gösterildi. Katılımcılara göre, ileri deneyim alışverişi, karşılıklı ticaret ve yatırımların büyümesine güçlü bir ivme kazandıracaktır.
- Ulaştırma Rotaları: “ABD ve Orta Asya Arasındaki Ulaşım Rotalarının Geliştirilmesi” başlıklı panel, bölgeyi Kuzey Amerika pazarlarına bağlayan etkili, ekonomik açıdan kârlı ve sürdürülebilir lojistik koridorların oluşturulmasına odaklandı. Katılımcılar, C5+1 çerçevesindeki ortak çalışmanın, yeni, entegre ve rekabetçi bir lojistik sistem oluşturmayı hedeflemesi gerektiğini vurguladılar.
- Yapay Zeka (YA): “Yapay Zeka Fırsatlarını Kullanma” oturumunda, YA’nın ekonomi, finans, tarım, enerji ve kamu yönetimi gibi kilit sektörlerde yaygın olarak uygulanması tartışıldı. Katılımcılar, dijital dönüşümlerde işbirliğini derinleştirmeye hazır olduklarını teyit ederek, bunun Orta Asya’da ekonomik büyümeyi hızlandıracağını belirttiler.
- Dijital Ekonomi: “Dijital Ekonomi Aracılığıyla Karşılıklı Bağlantı” paneli, bölgesel karşılıklı bağlantıyı ve kapsayıcı kalkınmayı güçlendirmek için dijital sistemlerin kullanımına ayrıldı. Konuşmacılar, bu alandaki işbirliğinin artırılmasının bölgeler arasında teknolojik bir köprü kurmasını sağlayacağına olan inançlarını dile getirdiler.
Yatırım Fırsatları
- ABD’ye Yatırım: “Amerika Birleşik Devletleri’ne Nasıl Yatırım Yapılır?” oturumu, Orta Asyalı girişimcileri yatırımcılar için devlet destek programları dahil olmak üzere Amerikan pazarına giriş mekanizmaları hakkında bilgilendirdi.
- Orta Asya’ya Yatırım: “Orta Asya’ya Nasıl Yatırım Yapılır?” panelinde ise Amerikalı yatırımcılara bölgenin dinamik olarak gelişen pazarları, uygulanan devlet programları, yatırım ikliminin iyileştirilmesi, iş operasyonlarının basitleştirilmesi ve yatırımcı haklarının garantileri hakkında bilgi verildi.
Forum, C5+1 formatının yatırımlar için elverişli koşullar yaratmaya ve bölgeler arası ekonomik bağları güçlendirmeye yönelik stratejik hedefini teyit etti.
2015 yılından bu yana ABD ve Orta Asya arasındaki toplam ticaret hacmi %147 artarak, yerel ekonomilere milyarlarca dolar getirmiş ve Amerikan şirketleri için iş imkanları ve ihracat fırsatları yaratmıştır.