Biz Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Güney-Batı(Oğuz) Alanının mezun olan öğrencileriyiz.
Bu günlerde öğrencilik dönemimizin unutulmayacak anlarını yaşıyoruz. Bu anlarla beraber dört yıllık eğitimimize veda ediyoruz.Gelecekteki öğrencilerin de devam ettirmesi dileğiyle biz bu yıl yeni bir gelenek başlatmayı uygun gördük. Daha doğrusu bölümümüzde Türkmen Türkçesi ve edebiyatı derslerini alan Türk öğrenciler olarak bu vedamıza Türkmenlerin ünlü şairi ve aydını Mahtumkulu Firaki’nin Ankara’da bulunan heykelindeki etkinliğimizle başladık.
Bunun bizim için önemli birkaç sebebi vardır. Bu sebepler şunlardan ibarettir.
Birinci sebep: Mahtumkulu’nun mezuniyetini hatırlamak. Türkmen edebiyatı derslerinde tahminen 250 yıl önce Mahtumkulu’nun yüksekokuldan mezun olduğunu öğrenmiştik. Bu olayla ilgili kıymetli hocamız Doç. Dr. Berdi Sarıyev’in “Aslında mezuniyet döneminin vedasını Mahtumkulu’dan öğrenmeliyiz, ondan örnek almalıyız.” sözleri bize bu konudaki öğüdüdür. Bilindiği gibi Mahtumkulu XVIII. yüzyılda üç yıl yatılı kaldığı okulda yaşadığı dönemin yüksek eğitimini alıp, Özbekistan’ın Hive şehrinde bulunan “Şirgazi” medresesinden mezun olmuştur. Şairin mezuniyetinden bize kalan onun okulu ile vedalaştığı “Güzel Şirgazi!” şiirinden birkaç satır:
“Mekan eýläp, üç ýyl iýdim duzuňy,
Gider boldum, hoş gal, gözel Şirgazy!
Geçirdim gyşyňy, nowruz, ýazyňy,
Gider boldum, hoş gal, gözel “Şirgazy!”
(Mekan tutup, üç yıl yedim tuzunu,
Gider oldum, hoşça kal, güzel Şirgazi!
Geçirdim kışını, Nevruz yazını,
Gider oldum, hoşça kal, güzel Şirgazi!)
Magtymguly taşlap göwün hapasyn,
Sylady pirini, molla-sopusyn,
Daýym unutmaz men tylla gapysyn,
Gider boldum, hoş gal, gözel “Şirgazy!”
(Mahtumkulu, silip gönülden pasını
Saydı piri ile molla sofusunu,
Daim unutmam ben altın kapısını,
Gider oldum, hoşça kal güzel Şirgazi!)
İşte bu örnek Mahtumkulu’nun okula vedasının sekiz satırıdır.
İkinci sebep: Mahtumkulu ve üniversite ilişkisi. Türkmen edebiyatının Klasik Dönemini öğrendiğimizde bir Türkmen çadırından iki bilgenin çıkışına dair bilgiler edinmiştik. Ankara Üniversitesi’nde olduğu gibi “ dil ve edebiyat” alanında önemli çalışmalar yapan Türkmenistan’da bulunan Devletmemmet Azadi ve Mahtumkulu Üniversitelerinde de filolojiye ağırlık verilerek yaşamları boyunca dil ve edebiyata gönül vermiş baba ve oğulun adı yaşatılmaktadır.
Üçüncü sebep: Mahtumkulu’nun Şiir Günü Bayramı’nı kutlama örneği. Türkmenlerin “Toýuň toýa ulaşsyn” atasözünden yola çıkarak aynı ay içerisinde kutlanılan Mahtumkulu’nun Şiir Günü Bayramı’na küçük bir katkımızın olmasını istediğimiz için bir gelenek haline gelmesini temenni ederek kutlamaların ilkini Ankara’da bulunan Mahtumkulu heykeli önünde gerçekleştirdik.
Dördüncü sebep: Mahtumkulu’ya ziyaret. Türkmenler her bayram ve kutlama öncesi Mahtumkulu’yu ziyaret ederler. Biz de bu Türkmen geleneğini burada da yaşatmak için mezuniyet törenimiz öncesinde hocalarımız öncülüğünde Mahtumkulu heykeli önünde bir etkinlik başlattık. Çiçek bırakarak başladığımız etkinliğimizin devamında öğrencilerin günün anlam ve önemine dair konuşmalarında “Mahtumkulu sadece Türkmen edebiyatı için değil, bütün Türk dünyası edebiyatları için önemli bir şahsiyettir. Onu yakından tanıyıp, öğrenmiş olmaktan gururluyuz.” sözleri dikkat çekti. Etkinlik hatıra fotoğrafları çekilerek son buldu.
Mezun olan öğrencilerimizin gelecekteki araştırmalarında da 2024 yılında doğumunun 300. yılı kutlanacak olan Türkmen milli şairi Mahtumkulu’ya yer vererek dil ve edebiyat alanına katkı sağlamaları dileğiyle.
Ankara Üniversitesi
Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi
Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Mezunları
Sümeyya Günaydın
Beyza Nur Zehir
BM Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Merkezi Almatı’da Açılacak