17 Şubat tarihinde gerçekleştirilen yemin töreniyle tekrar cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturan Devlet Başkanı Sayın Gurbanguli Berdimuhamedov, ilk düzenlediği Bakanlar Kurulu’nun genişletilmiş toplantısında ülkesinin önümüzdeki 7 yıl için dış politika önceliklerini belirledi. Bu konuda hazırlanan 2017-2023 yılları için Türkmenistan dış politika öncelikleri içeren konsepti onayladı.
Genişletilmiş toplantıya, Bakanlar Kurulu ve Milli Güvenlik Kurulu üyeleri yanı sıra Türkmenistan’ın yurtdışındaki büyükelçileri, gazete, dergi ve televizyon başkanları da davet edildi.
Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov, dış politika konseptini ülkedeki diğer bakanlıklar ve kamu kuruluşları ile birlikte hayata geçirilmesi konusunda ilgili yetkililere talimatlar verdi.
Türkmen Liderin imzaladığı kararnameyle onaylanan yeni dış politika konsepti, 7 yıllık bir süre için tasarlanmıştır, ayrıca dünya sahnesinde Türkmenistan rolü ve yetkisi, diğer devletler ve uluslararası kuruluşlarla münasebetleirn yeni bir seviyeye çıkarılması ve güçlendirilmesi hedeflenmektedir.
Devlet Başkanı yeni dış politika konseptinde belirlediği öncelikleri şu şekilde sıraladı;
1. Birleşmiş Milletler ile geniş ve çok formatlı işbirliği devam ettirilecek. BM ile münasebetler Tarafsız Türkmenistan’ın uluslararası faaliyetlerinin stratejik sektörü olmaya devam edecektir. Uluslararası konularda çözüm üretilmesinde BM ana araç olacaktır.
2. Tarafsız Türkmenistan çevre sorunları, su kaynakları yönetimi, doğal ve insan kaynaklı afetlerin azaltılması konulu sorunların çözüme kavuşturulmasında aktif rol oynamaya devam edecektir. Türkmenistan bu alanda Birleşmiş Milletler ile işbirliğini güçlendirecektir.
3. Türkmenistan çevre se su diplomasisi ön plana çıkaracaktır. Türkmenistan 2016-2019 Uluslararası Aral’ı Kurtarma Fonu başkanlığı döneminde sözkonusu alandaki faaliyetlerini güçlendirecektir.
4. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun güvenli ve istikrarlı enerji kaynaklarının tedariki konusundaki kararlarını hayata geçirmek için çaba gösterilecektir. Bu alanda BM üye ülkeler ile aykın işbirliği yapılacak. Uluslararası uzmanların istikrarlı enerji sisteminin kurulması ve enerji güvenliğinin sağlanması yönünde çok yönlü uluslararası hukuk belgelerinin hazırlaması için çalışma koşullarını oluşturmak için çaba gösterilecek. Türkmenistan bu sene Enerji Şartı Konferansı’nın başkanlığını yapmaktadır. Bu da, enerji alanındaki çalışmaları üst düzeyde yürütmek için önemli zemindir.
5. Ulaştırma sektörü de Birleşmiş Milletler ve uzman kuruluşları ile işbirliğinin temel alanlardan biri olmalıdır. Bu alanda Türkmenistan’ın ulaştırma koridorlarını oluşturmak yönündeki önerilerini aktif bir şekilde hayata geçirmek gerekecek. Orta Asya bölgesini dev ulaştırma transit bölgesi halinet getireceğiz.
6. Türkmenistan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü, İslam İşbirliği Örgütü, Bağlantısızlar Hareketi gibi diğer uluslararası ve bölgesel örgütler ile yakın işbirliği yapacak. Bağımsız Devletler Topluluğu örgütü kapsamındaki münasebetlerimiz geliştirilecek. Son yıllarda Şanghay İşbirliği Örgütü ile yakın işbirliği yapılmaktadır. Bu alandaki çalışmalar devam ettirilecek.
7. Yakın komşu ülkeler ile işbirliği münasebetlerinin geliştirilmesi dış politika önceliklerimiz olarak kalacaktır. Karşılıklı anlayış ve güven ilkeleri kapsamında bölge ülkeleriyle işbirliği Orta Asya'da barış ve güvenliğin korunması ve güçlendirilmesi için temel koşuldur. Azerbaycan, Afganistan, İran, Kazakistan ve Özbekistan ve Orta Asya’nın diğer ülkeleri Tacikistan ve Kırgızistan ile dostane ve karşılıklı çıkara dayalı işbirliği kurulmuştur. Afganistan ile ilişkilere büyük önem verilmektedir. BM kapsamında bu ülkenin istikrara kavuşması için çabalarımız devam edecektir.
8. Hazar Denizi’nde beşli işbirliği ilişkiler devam ettirilecek. Son yıllarda Hazar konusundaki çözümlerde bir haylı ilerleme kaydedildi. Hazar’ın hukuki statüsünü belirlenmesinde önemli aşamalar yaşandı. Hazar Denizi bölgesinde ticari-ekonomik ve ulaştırma alanındaki işbirliğini güçlendirmek için bir dizi önerilerde bulunduk.
9. Rusya Federasyonu Türkmenistan’ın stratejik ortağı. Rusya ile işbirliği ikili ve uluslararası örgütler kapsamında ülkelerin çıkarları çerçevesinde devam etmektedir. Gelecekte de Rusya ile doğrudan işbirliğinin devam ettireceğiz.
10. Kafkasya, Ukrayna, Belarus, Moldova devletleri ile işbirliğini genişletmeye devam edecek. Bu ülkeler ile ikili ve çok taraflı ilişkiler önemli.
11. Çin Halk Cumhuriyeti ile yakın dostluk ve stratejik işbirliği ilişkileri içerisindeyiz. Çin bugünkü günde türkmenistan’ın en büyük ticari ortağıdır. Bu ülkeyle işbirliği karşılıklı çıkar ve uzun vadeli dönem kapsamında devam etmektedir. Ayrıca, diğer Asya-Pasifik ülkeleri ile işbirliği geliştirilecek. Son yıllarda Japonya, Malezya ve Güney Kore devlet başkanları ile görüşmeler gerçekleştirdik.
12. Avrupa ülkeler, ABD ile işbirliği devam ettirilecek. İlk olarak Orta Asya’da barış ve istikrarın sağlanması alanlarındaki işbirliği önem kazanacak. Yeni tehditlere karşı birlikte çalışacağız ve enerji güvenliği konusunda yakın işbirliği içerisinde olaşacağız.
13. Latin Amerika ülkeleri ile işbirliği alanlarını araştırılacak. Bu bölgenini birçok dev ülkesi Türkmenistan ile işbirliğine sıcak bakıyor.
14. Türkmenistan dış politikasında Afrika yönünde önem verilecek. Bu kapsamda Afrika Birliği ile ilişkiler geliştirilecek.
15. Uluslararası maliye ve finans kuruluşları ile işbirliği devam ettirilecek. Bu alanda Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, Asya Kalkınma Bankası, İslam Kalkınma Bankası ve diğer dev finans kuruluşları ile münasebetler geliştirilecek. Dünya Ticaret Örgütüne üye olmak için çalışmalar devam edecek.
16. Uluslararası alanda kültürel ilişkilere önem verilecek. Bu alandaki işbirliği dünya halklarının arasındaki karşılıklı anlayış ve güven duygularını geliştirecek. Türkmenistan bu bağlamda kültürel ilişkilerin geliştirilmesine açıktır. Bu nedenle, ülkede her sene çok sayıda festivaller, uluslararası kültürel etkinlikler düzenlenmektedir.
17. Bu sene Aşkabat’ta 5.Asya Oyunları düzenlenecek. Bu spor etkinliği kapsamında bilgilendirme çalışmalaır devam edecek. Dünya toplumunu Türkmenistan’ın bu Asya oyunlarına hazır olduğunu duyuracağız.
Kaynak : Atavatan Türkmenistan Haber Ajansı (ATHA)