Timur Kasymowiç Zülfükarow ! Ol Şahyr, ýazyjy, dramaturg, senarist.1936 –njy ýylyň 17 awgustynda Täjigistanda, Duşenbe şäherinde dünýä inýär.Ol Moskwanyň Maksim Gorkiý adyndaky Edebiýat institutyny gutaran we 20 sany romanyň ýüzlerçe edebi eserleriň awtorydyr.
“Ýewropanyň iň gowy romany-93”,
“Ýasnaýa Polýana” edebiýat baýragynyň eýesi,
“Ýylyň iň gowy kitaby”2005,
“Hartli-Merill” Golliwudyň iň gowy senariýasy,
Mundan başga- da dünýä edebiýatynyň baýraklarynyň ýüzlerçesiniň eýesi
Döwrümiziň iň döwrebap ýazyjylarynyň biri, aktuallygy bilen öz eserlerinde täze howany getirip bilýän şahyryň eserleriniň terjime edilmeginiň sebabi şu günki gün edebiýatyň täze bir ýaňa suwsandygyny nazara almakdyr.
Awtoryň işlerinde geçmişiň yzasy bilen geljegiň sedasy bir çemeniň içinde ýerleşýär.
Onuň eserlerinde ýyly güneş parlaýar. Güneş bolsa ýekejedir.
Hormatly okyjylarymyz,
Biz Size Timur Kasymowiç Zülfükarowyň goşgularyndan birnäçesini ene dilimize terjime edip ýetirýäris.
Terjime eden,
Oguljennet Bäşimowa
Rudakynyň mawzoleýindäki Ezraýyl
Uzak jennetdäki zümerret ýyldyz…
Men kibi hili pes daş däl seň özüň…
Garynjalar mekan eýlan,
Ysgynsyz,
Gurçuklar bedenmiň üstüne süýnen…
Hem süňkümiň çagşap ýatan bili däl!
Müň ýyl bäri yza bilen “ah” ýene,
Ornaşýança köşeşmejek däl çile,
Arylaryň girip- çykýan hini däl…
Taňrym ölümden soň nedir çagşamak,
Aklyma gelenok,
Göz öňme asla…
Şahyr!
Müň ýyl geçen kämil bir ussat,
Huzuryňda owal- ahyr durun men,
Gelenme şaýatdyr küli sowrulan
Hem heňlän nepesli hum deýin asman…
Ýadaw keşbiň bize
Ruh berer ahyr!
Mazar asty kejdumlary duýup kän,
Heňleriň üstünden ädimme – ädim,
Külün ýele sowrup aglasyn asman
Ikimiziň süňkümizde- perýadym…
Gagşaýar hem gurap mazar ýeline
Musalladyň gumun sowuryp
Basa
Düşýän eý boşaýan, zynjyrly dadym…
Çalymtyk neşesin küljümek otuň,
Içinde çekeläp
Serhoş ol ýadym.
Tukat diwarlaryň döwüp humuny,
Boşatmak isleýän seň hukugyňy…
Taňrymmm….
Şonda uzak menzilleriň tümünde
Ýetilmejek jennet sahabyn açyp
Zümerret ýyldyzlar ýylpyldar ýene…
Ýakyn aralyga getirer guçup
Bir- biregiň elin tutup soň mäkäm…
Şonda çalarys biz bu ýerlere ýat
Bu ýerlerde diňläp bolmaýan mukam..
Baky diriligiň, baky ölümiň
Ýerde owazy hem undulan mukam
Bir- birege owaz bolup birigip,
Guburlar astynda çatylarys biz,
Soň ölmezler bolup,
Baky direlip,
Soň mazar astyna atylmarys biz,
Süýrelip…
Ýerde undulan mukam…
Dirilik…
********************************************************
Rudakiniň mawzoleýinde
Men oňa sataşdym…
Mähelläň içi geň,täsin halata çümüp gidende
Sadyllar hem gullar,
Derwüş,galandar,saýyllar, sepiller,
Totamlar, pirler
Bir ýerlere, uzak ýere,
Bir çuňa
Ony görjek bolup, sümüp gidende…
Aklymyň kenary hut oňa sary
Deňze çümen daş deý çümüp gidende…
Howatyrlar ýerde, gökde, bir ýerde
Uzak çuňluklara dömüp gidende…
Hem gögüň buludy dymyp gidende…
…Undulan guşagy şeýlebir ýumşak,
Hyrkasynyň çeti näzik bedenden…
Sülgünleň ýelegne öwrülen deýin…
Reňki kirşen siňen deýin bir gumsak…
Bilmez onuň nämedigin gurrumsak…
Eger bizem munda gözümiz ýumsak…
Ýüregi hem ýuka görgülerdenem…
Golaýma süýşende
Gysmyljyrap kän,
Hem pyşyrda boglup aýdypdy şonda:
“Saňa garaşypdy müň ýyl, müň mukam
Diňläp, gizlin…”
A sen bolsa, sen bolsa…
Garaşýarsyň “Gider”- diýip nekgende…
“Hem seni idegläp geler ol” diýip,
“Zerewşan kenary biler ol” diýip…
Belki- de sen oňa sataşyp bir dem
Bir- biregi tanap, çawuşdan birden…
Jennet bagyň kölgesinde edaly…
Hem bölek baglaryň endamy ýaly…
Ýöne pyşyrda garyp heň:
-Çyksyn ol! – diýdim.
Ýazylan mazaryň daşyna erkin,
Kebelekleň şa köşgünde kapasaň
Zynjyrny gyrşy deý,
Güjeňläp görkün…
Şonda biz Zerewşan kenara çenli,
Birlikde gideris,baglap gecenmiz
Küýsegine çenli,
Sözüne çenli,
Zerewşan sähranyň dyzyna çenli
Diriligiň hakyt özüne çenli…
Eý Taňrym!
Sakla sen!
Çarhyň aýlawyn,
Aýlyganç sesinden doýdy bedenim!
Diriler mazaryň başyna gelsin,
Diriler soňsuzlyk kepenin geýip,
Batgalykdan hemem mazar astynda
Galan gurçuklardan goý halas bolsun!
**********************************************
Narynç şal
Köklerin zemine uran howlyda
Lagylly şalyny atyp ýüpe ol…
Belki ýalňyzlykdan,
Belki hasratdan
Garaşyp geçirdi ömrün jüpe ol…
Saba ýelleň garşysyna tutulan
Toýun diwarlaryň üstünden aşyp…
Içki geými ýüpek ýüpe atylan
Göýäki ýüregmi dartyp dur işip…
Hem narynç guşagy şeýle bir näzik,
Şemala gotazyn güjeňläp misli…
Ahhh… Leýlii…
Ýanyňa barardym welin…
Düýşler näme üçin şeýlebir gysby…
Göýä şol guşagy alaýjak bolýan,
Ýöne näme üçindir açýan arany…
Şol narynç guşagyň ýüpüň üstünde
Göýä bakylyga uzaýan ýaly…
Ellem uzasa- da ýetmez ol ýene,
Şalyň sepine…
Gotazlary näzik… ýüpegi inçe
“Döküler üstüme” – diýip, gorkýaryn.
Taňrynyň täjine dakylan gunça,
Meňzeş düýşde sallanşyp duran dala…
Sensizlikden gorkýaryn…
Ýüpek ýüp şeýlebir inçe….
Seň ondan hem inçe hukugyň baryn
Men bilmeýändir öýdýärmiň, bilýärin…
Uzaklarda, ah uzakda,
Uzakda…
Gysby düýşler şaldan arany açýar…
A meň seni şeýle göresim gelýär,
Gözlermiň öňünden şalyň gotazy
Gaýyp bolup gelýär ýene aýlanyp,
Düýşümiň düýbüne
Düýbüne gaçýar…
Göýä o ýerde bar,
Bulutly uçmah…
Görünýär bulutlar ogurlan tozy…
A men Taňryň sesin duýýan
Her näme
Bolsa- da uzaklyk şeýle bir agyr…
Mejnunyň owazy gelýär dünýäme:
Çalyşman dünýäniň sowuk gujagyn,
Seniň ýüpde duran narynç şalyňa…
Hem gyzgyn ýüregňe
Ahhh… Garabagyr…
Ýuwaşjadan düýşüm deýin siňýärin…
Seň düýşüň düýbüne…
Agyr… agyr… agyr… Ahhh juda agyr…
Timur Zülfükarow
Terjime eden: Oguljennet Bäşimowa